PRINS WILLEM IV.
(Met portret
r) Titelvignet van H. v. Elvervelt, Nauwkeurige en omstandige
beschrijving enz. in het merkwaardig jaar van 1747. Te Amster
dam 1747. Zie de verklaring als bijlage A.
1672 en 1747. Welk een overeenkomst schijnbaar:
welk een tegenstelling inderdaad. In beide gevallen is
het een oorlog met Frankrijk, die hier een omwenteling
doet uitbreken ten gunste van dat Oranjehuis, waartoe
de groote massa van het Neder landsche volk had
geleerd op te zien in al zijn nooden en gevaren. In
beide gevallen bukt de heerschende partij zonder
strijd voor de kracht der nationale beweging, kalm
afwachtende tot het rollend rad der fortuin haar weer
boven zal brengen.
Maar in 1672 is het eenkrachtiggouvernement.dat,
na de Republiek op het toppunt van macht te hebben
verheven, door een onverwachte combinatie opeens ver
pletterd wordt. Daar is een tragische grootheid in den
val van de Witt.
Hoe geheel anders in 1747. De afgeleefde Republiek
ten prooi aan een kortzichtige oligarchie, die geen