DE DOMEINEN VAN HET HUIS VAN ORANJE.
(Met afbeeldingen naar ticee teekeningen van J. G. Smits
en 2 oude prenten.)
De inkomsten en ondersteuningen in de lasten der
regeering aan de Hooge Overigheid toegekend, bestonden
oudtijds zoowel hier te lande als elders in domeinen;
wij lezen dan ook in vertrouwbare bronnen dat aan
onze Graven van Holland bereids in de 9de en 10de
eeuwen door hunne wettige Soevereinen, Frankische
Koningen en Duitsche Keizers, werden toegelegd „zoo
danige goederen van het land, die niemand toekwamen
„of behoorden tot die algemeene goederen waarvan het
„gebruik wel aan iedereen, maar den eigendom niemand
„toekwam, en zulks om hunnen staat of stand des te
„beter te kunnen onderhouden en door de lasten der
„regeering in geen schulden te vervallen”.
Die domeinen bestonden derhalve oorspronkelijk uit
sluitend in vaste goederen of rentegevende rechten,
zooals tolheffing, jachtrecht, houtvesterij, visscherijen en
tienden waaraan zich spoedig paarden aandeel in boeten
en verbeurdverklaringen, en de aanwassen in stroomen
en andere wateren. Hier te lande noemde men ze