346 DE DOMEINEN VAN HET HUIS VAN ORANJE. GrafêVijkheidsdomeinen, die onder een geregeld Staats bestuur stonden en waaruit geene schenkingen aan anderen mochten geschieden, derhalve waren het geene persoonlijke- maar bepaald kroondomeinen. Natuurlijk bestonden hierop allerwege uitzonderingen als de Vorst, de Hertog of de Graaf zich bijzonder verdienstelijk had gemaakt dan wel op eene of andere wijze een gunstbetoon had uitgelokt, werd aan hem persoonlijk zulk een bezitting geschonkendit was de oorsprong der particuliere domeinen, waarmede wij ons hoofdzakelijk zullen bezighouden. Vooraf zij meêgedeeld dat in 1583 werd besloten dat Prins Willem I. onaf hankelijk van den Spaanschen Koning zou optreden als Graaf van Holland, Zeeland en Utrecht, „en tot onder- „houd van zijn staat als Heer der Landen het bezit zal krijgen der domeinen, zooals zij thans zijn en ze be hoorlijk laten regeeren, de inkomsten in eene beurs „te brengen zooals van ouds, de lasten van renten, „wedden en gagiën daarop staande, met alle andere „onkosten bij de Graven gedragen, daaruit betalen, „zonder ze te vervreemden noch te verzetten, dan bij „verkoop alsnog bij Hem en de Staten te doen, tot „afdoening der lasten op de domeinen staandedoch de Staten zullen zorgen dat ze genoegzaam zijn voor des „Vorsten staat en onderhoud”. Blijkbaar waren deze domeinen derhalve nationale goederen al bleven zij den naam behouden van grafe- lijkheidsdomeinende bezittingen der „Oranjes” hebben dus een anderen oorsprongerfrecht, aankoop en schenking, gelijk hieronder duidelijk blijken zal als wij kennisnemen van die bezittingen ten tijde van het over lijden van onzen Prins Willem III, toen nog geen domeingoederen van groot belang waren vervreemd en

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1899 | | pagina 483