DE ST.-JACOBS-KERK TE ’s GRAVENHAGE. 146 tot aan de gewelven oploopende ramen in de sluitgevels dier dwars-beuken, ter weerszijden een stroom van licht binnen laten, dat, spelend door de bogen en rond de kolommen, welke die beuken onderling scheiden, de im portance dier dwars-beuken verhoogd, en in dubbele mate doet uitkomen. (Zie bijbehoorende plattegrond, op plaat 1.) Inderdaad, lijnrecht tegenover de gewone, de langs- beukige kerk-type, staat onze St.-Jacob, als <Zzvnrs-beukige type. Waarom dit? Omdat de bouwmeester, die na den brand dezer kerk, ten jare 1539, geroepen werd haar te herbouwen, ter goeder ure op het gelukkige denkbeeld kwam, om eens ten volle partij te gaan trekken van datgene, wat eene houten overwelving toelaat, dat is, een minimum aantal kolommen bij een maximum van ruimte en licht- toetreding en onder den invloed van dat denkbeeld nu, negeerde hij als het ware het geheele midden-schip, dit herleidend tot weinig meer, dan tot vier geisoleerde steunpunten aan elke zijde, steunpunten, niet door bogen onderling verbonden, en uitsluitend bestemd en ingericht, om den druk en last der zich boven en tegen hen con- centreerende gewelf-schinkels en bekapping te dragen, dat midden-schip, op die wijze samensmeltend in en benuttend tot, koppeling der drie groote dwars-beuken, die nu de plaats innemen van het vroegere dwars-schip, van de vroegere zijbeuken en eigenlijk van het midden-schip tevens. Onkostbaarder, d. w. z. met minder materiaal-verbruik en in goedkoopere materie; ongezochter, d. w. z. op een voudiger wijze, ware werkelijk met behoud der soliditeit en met erlanging tevens van zulk een grootsch effect, die groote ruimte van 1530 M2. grondvlak, niet te overwelven. In deze groote kerk, die nu reeds een proeftijd van ruim drie en een halve eeuw heeft doorstaan, toont de Aoz//-bouw, of beter gezegd, toont het houten gewelf op ’t duidelijkst, tot welke gelukkige, groote en hoogst een-

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1900 | | pagina 156