149
DE ST.-JACOBS-KERK TE ’s GRAVENHAGE.
geval langs den koor-omgang van de kerk te IJselstein,
bij onze Kloosterkerk, bij de kerk te Heusden, de oude
kerk te Amsterdam en de Groote kerk te Gouda.) Die steeds
toenemende raam-breedte, gaf steeds lastiger gewelf-insij-
dingen, en zóó kwam het, dat eindelijk eens een bouwmeester
zich neêrzette ter oplossing dier steeds toenemende be
zwaren, met het traditioneele steenen gewelf-systeem
brak en dit verving door het dwars-beukige houten
gewelf-systeem, dat tevens een maximum van raam-afmeting
toeliet, en terzelfdertijd dus de gewelf- en de licht-kwestie
voor goed oploste.
Wie was die Hollandsche bouwmeester? ik ken zijn
naam niet, het was blijkbaar één van hen, van wie
J. Sagette getuigt in zijn„Essai sur l’Art Chrétien”
zeggend: „c’était un de ces hommes, qui a demandé par
„grace au Seigneur de rester a jamais inconnu.”
Waar is dit systeem het allereerst toegepast? ook dit
weet ik niet, omtrent de bouw- en verbouw-geschiedenis
onzer kerken missen bijna alle documentarische gegevens,
ik vermoed evenwel, dat onze Kloosterkerk eene der eerste
kerken hier te lande is geweest, welke dwars-kapellen
met tot in de gewelven oploopende breede ramen en met
eene houten overwelving van gelijke hoogte als, en lood
recht insnijdend in ’t aangrenzend zijbeuk-gewelf heeft
gekregendie kerk toch bestond oorspronkelijk (in ’t
begin der XVde eeuw) slechts uit één enkel schip met
koor, dat nog bestaat, waartegen iets later eene zuid-beuk
met dwars-kapellen werd aangebouwd, omdat de benoorden
tegen de kerk aansluitende klooster-gebouwen den aanbouw
eener zijbeuk aan dié zijde ondoenbaar maakte. Dit
Kapel-systeem vond navolging bij de St. Nicolaas-kerk
te Amsterdam, vond navolging bij den bouw der Groote
Kerk te Gouda, en uit dat kapel-systeem heeft zich ont
wikkeld, het dwarsbeukige-systeem en wel waarschijnlijk
