157 Is de kerk van buiten eigenaardig van vorm, de werkelijke DE ST.-JACOBS-KERK TE ’s GRAVENHAGE. jaar 1539? Dit laatste vermoed ik. De kerk had vóór dien brand, hoogstwaarschijnlijk de gewone plan-vorm, bestaande uit eene midden-beuk met eene zijbeuk ter weerszijden, elk dier 3 beuken met een eigen dak aan sluitend op een dwars-schip van nagenoeg gelijke breedte en hoogte als de midden-beuk, een dwars-schip, in lengte overeenstemmende met de volle kerk-breedte binnen de zij-beuken en waartegen ten oosten het koor met zijn omgang, kapellen en sacristij aansloot. Afbeeldingen der kerk van vóór het jaar 1539 bestaan er niet, en ook al bestonden zij, dan nog ware het gewaagd daaruit iets stelligs af te leiden, omdat zij meesttijds zoo weinig architectonisch betrouwbaar zijn. Ik vermoed dus, dat die west-travée, die zich in bréedte-afmeting, raam-vorm, dak- en gewelf-richting en, wat nog duidelijker spreekt, door steenen bogen van de midden-beuk scheidt, dat zij de overgebleven eind-travée is der vroegere zij beuken, toen bestaande, uit een vijftal zoodanige travées, met gelijksoortige ramen, alle door gemetselde spitsbogen van de midden-beuk gescheiden en met één doorloopend dak, aansluitend tegen het dwars-schip, welks topgevel en dak wij terugvinden in de oostelijkste der drie groote dwars-beuken. Na den brand zou men dus, behalve in die west-travée, de steenen scheidings-bogen en om de andere eene kolom hebben verwijderd, en ’t overige der zijbeuk-muren hebben ingedeeld van vier tot twee travées, en deze hebben voorzien met breede ramen en opgaande gevels en daken als het dwars-schip. Is deze veronderstelling juist, dan ware daardoor op ’t ongezochtst eene verklaring gevonden, voor die nog bestaande eigenaardige kleine west- travée, voor de schijnbare verdwijning.van het dwars-schip en voor het ontstaan van het tegenwoordige schip.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1900 | | pagina 170