DE ST.-JACOBS-KERK TE ’s GRAVENHAGE.
168
J) De St. Laurens-kerk te Alkmaar heeft eene midden-beuk
breed 11.70 M. en is breed tot aan de zij-kapellen 28.70 M. en met
inbegrip van deze (binnenwerksch gemeten) 33.60 M., terwijl
de St Jacob eene binnenwerksche breedte heeft van 32.65 M.;
in de St. Laurens is de lengte van af den westgevel tot aan het
koor, 49 M., in de St. Jacob 46.80 M.; in de St. Laurens heeft
het met 7 zijden van een zestienhoek gesloten koor van af
het dwars-schip tot binnenkant omgangs-muur eene lengte
van 34.35 M., in de St Jacobs-kerk heeft het met 5 zijden van
een twaalfhoek gesloten koor van af den triumph-boog tot binnen
kant omgangs-muur eene lengte van 30.50 M. Terwijl in de
bezoeker met een helder oog en met een heldere kop, hij
moge dan al of niet architectuur-kenner zijn, een diepen,
trefifenden indruk maakt. Had zij haar oude kolommen en
bogen vrij van alle pleister-aankleedingen, haar eigen
kapiteelen en basementen, haar boog-friesen en lijst-werken,
haar eigen raam-traceeringen en ongestoorde ruimte-door-
zichten kunnen behouden, dan ware zij inwendig, een
in allen deele eenig monument, een unicum in ons land
gebleven.
Ik noemde haar bij herhaling een in haar soort, in
haar type, zeldzaam monument in ons land, en werkelijk
dat is zij, hetgeen vooral blijkt door haar te vergelijken
met bijv.b. een paar harer eeuw-genooten, met twee der
beste, der erkend karakteristiekste kerk-gebouwen van
geheel Holland, met de St. Laurens-kerk van Alkmaar
en met de St. Bavo van Haarlem. De St. Laurens te
Alkmaar werd een 40 jaar later gebouwd dan het
eigenaardige schip onzer St. Jacob, en eigent zich daar
om zoo goed tot vergelijking, omdat haar grondplan in
hoofdzaak van gelijke afmeting is en zij ééne der
weinige onzer kerken is, welke, volgens een vastgesteld
ontwerp, door een en denzelfden bouwmeester achtereen is
afgebouwd en voltooid, zoodat al haar vormen en details het
zelfde karakter bezitten, eenzelfde meesterhand verraden.