248
DE VOORRANG BIJ DE BEGRAFENIS VAN WILLEM IV.
een
oppermacht bleef hem staatsrechterlijk steeds onthouden
ofschoon het eigenlijke volk hem als eminent hoofd be
schouwde, de stadhouderlooze tijdvakken bewijzen, dat
de Oranjes, hoe machtig en invloedrijk, nooit souverein
zijn geweest. Nog minder kon dit gezegd worden van den
Raad van State. Dit college, in het leven geroepen om
als het dirigeerend lichaam van de Republiek de belangen
van het geheel ook tegenover de deelen te behartigen,
was vooral door Oldenbarneveld langzamerhand terug
gedrongen naar den achtergrondde Staten Generaal,
namen zijn plaats in. Was dan het college van Haar Hoog
Mogende de souverein der Republiek? In het buitenland
beschouwde men hen wel als zoodanigtegenover de
andere mogendheden vertegenwoordigden de Staten
Generaal ongetwijfeld de Republiek. Ook in Nederland
zelve waren er velen, die beducht voor de gevolgen van
op de spits gedreven souvereiniteit der provinciën,
het oppergezag toekenden aan de Staten Generaal, maar
algemeen aangenomen was dit beginsel toch niet, aller
minst door de Staten der provinciën zelve, met name die
van Holland. Vooral na den staatsgreep van Willem II
kwam onder voorgang van de Witt in Holland de leer
der provinciale souvereiniteit al meer en meer tot ont
wikkeling. Zwaar had men den druk van het bondgenoot
schap, vertegenwoordigd door den Prins en de Staten
Generaal, gevoeldte verwonderen was het niet, dat men
aan de hand der historie kwam tot het constateeren en
steeds verder ontwikkelen der souvereiniteit der Staten
van Holland. Inderdaad is dit beginsel tot het einde der
Republiek onder de Hollandsche staatslieden en in
hoofdzaak dus bij hen, die de Republiek bestuurden
een soort dogma gebleven. Nooit echter heeft dit beginsel
de algemeene erkenning in den lande gevondensteeds
waren er, die tegenover het overmoedige Holland de