438 WILLEM III. uiterste gebracht was door uittarting, uitbrak, was de Republiek buiten staat aan hare verplichtingen als bond genoot te voldoen, en de onwil tegen een mogelijken oorlog verlamde de pogingen van Willem III. Dat was het oogenblik van zijne ongebreidelde gramschap tegen Amsterdam. Hij moest het aanzien dat in het volgende jaar, 1684, de zoogenaamde 20-jarige wapenstilstand, door Lodewijk XIV voorgeslagen, den grooten Koning in het bezit liet van al de gewichtige veroveringen, sinds 1678 in vollen vrede door hem gemaakt, en het gevolg was, dat Frankrijk voor het oogenblik meestér was in Europa. Spanje was volslagen machteloos, Oostenrijk had ter nauwernood de Turken buiten de poorten van Weenen kunnen houden, en was alleen door vreemde hulp van den ondergang gered. Brandenburg en Denemarken zaten stil of steunden uit eigenbelang de politiek van Frankrijk. Inderdaad het was om den moed voor goed te laten zinken, want de Prins van Oranje was verder dan ooit verwijderd van zijn levensdoelop een hecht en duur zaam verbond tusschen Republiek en Engeland was alle kans verdwenen. Het is evenmin wenschelijk als mogelijk dat ik hier de wisselende politieke omstandigheden in Engeland zou uiteenzetten, die tusschen 1678 en 1685 belet hebben dat zulk een vast verbond tot stand kwam Fruin heeft ook dit gedaan op waarlijk meesterlijke wijze. Maar de hoofdzaak wil ik in het licht stellen, omdat daarmede samenhangt de gewichtigste gebeurtenis uit ’s Prinsen leven en tevens de gewichtigste uit de Euro- peesche geschiedenis van dien tijdzijn tocht naar Engeland en de kroning van hem en zijne gemalin tot Koning en Koningin als Willem III en Maria II. In de i7de eeuw was in alle landen van het beschaafde Europa allengs een evenwichtstoestand geschapen tusschen de twee groote groepen, waarin de belijders van den

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1902 | | pagina 456