DE HAAGSCHE DAGBLADPERS IN DE I9E EEUW.
173
„Gelijk in alle zaken moet de Regeering ook in zake de
drukpers vóórgaan Zij kan, zij moet dat doen door middel
van de Staats-Courant, die door haar uitgegeven wordt op
kosten van den Staat en waardoor zij dus dubbel verplicht is,
om het goede voorbeeld te geven. Hoe armzalig is niet de
Staats-Courant? Welk dagblad kan over betere bronnen be
schikken dan de Staats-CourantHoevele talenten, hoevele
schatten van wetenschap en kunst, kunnen, zonder kosten,
daaraan worden dienstbaar gemaakt? En toch is het alsof de
Nederlandsche Staat, in zijn officieel orgaan, zelfs de uitvindingen
van den tegenwoordigen tijd wil desavoueeren. Voor die courant
schijnen de versnelde middelen van gemeenschap niet te bestaan;
de telegraaf is voor haar een gesloten boek en zij komt wereld
gebeurtenissen verkondigen, wanneer reeds het kleinste provin
ciale blad die zijnen lezers in de verste uithoeken des lands
heeft medegedeeldMet uitsluiting van het politiseerend
gedeelte, dat eene Staats-Courant niet kan behandelen, wed
ijveren in België, Frankrijk, Pruisen, Oostenrijk, ja zelfs in
Spanje, de officieele organen met alle overige particuliere
dagbladen in belangrijkheid van inhoudoveral elders bevat
zij het eerst, en zeer zeker niet het laatst, de belangrijkste
tijdingen
Wij vinden ook nog eene „Bataafsche Binnenlandsche
Courant” 1791 1803.
Deze stap, waartoe later de Courantiers van Haarlem,
Schiedam, enz. waren bijgetreden, mocht echter niet baten,
want den 411 September verscheen het eerste nummer
van de „Bataafsche. Staats-Courant” 1805--1806 (later
geworde de Nederlandsche Staats-Courant). Wie in dat
„schuldeloos” Regeeringsblad thans moeilijk zullen kunnen
ontdekken de zoo gevreesde concurrentie voor de gewone
couranten, moeten zich natuurlijk met hunne gedachten
verplaatsen naar de tijden, waarin, onder een schijn
van drukpersvrijheid, welke de Republiek had beloofd;
onder een aanhoudend preventief toezicht, met beperkte
middelen en betrekkelijk groote uitgaven, vooral aan
zegelbelasting, de courant, in hare eerste opkomst van