DE HAAGSCHE DAGBLADPERS IN DE I9E EEUW.
203
van 34 bij
ferait preuve de plus d’orgueil que de bon sens”.
En middelerwijl bleef het centrum van Nederlands politiek
leven, eenvoudig verstoken van ook maar éen groote,
dagelijks verschijnende courant, die, als zoodanig, haren
naam verdiende en door degelijkheid en rijkdom van inhoud
onder een of andere staatkundige vlag rechtstreeks op het
politieke leven kon inwerken. Het „Dagblad van ’s-Graven-
hage”, voortzetting van de aloude „Haegse Post-Tijdingen”,
voorlooper van de ,,’s-Gravenhaagsche Courant”, waarvan
de geboorte opklimt tot 1708 volgens mr. W. P. Sautijn
Kluit2), tot 1668 volgens mr. L. Ph. C. van den Bergh, 3)
was nog altijd een onaanzienlijk blaadje dat tot omstreeks
1856 driemaal per week, daarna dagelijks verscheen en
onder de neutraliteitsvlag van den stedelijken Ooievaar nog
geen schreefje uit haar hoogst passieve rol durfde treden. 4)
J) Mr. J. G. Gleichman maakt in zijn belangwekkend geschrift
,Mr. F. A. Van Hall als Minister” (Amsterdam P. N. Van Kampen
en Zn. 1904), melding van een schrijven van genoemden Staats
man van 30 October 1855, waarin Van Hall verklaarde „tot
het dagblad De Constitutioneel nimmer in de minste betrekking
(te hebben) gestaan en zich daarvan ook nu en in het vervolg
(dacht) te onthouden”. In „Mijn Staatkundig Leven” leest
men op blz. 44: „De handelingen van den heer Van Hall zijn
in werkelijkheid niet geweest zooals zij in dat geschrift- („Mr.
Floris Adriaan Van Hall en de Constitutioneel”) voorgesteld
werden, op gezag van tusschenpersonen, die, gelijk mij (den
heer Liom sedert voldingend is gebleken, den heer Van Hall
evenzeer hadden weten te misleiden als mij”.
2) Handelingen en Mededeelingen der Maatschappij van
Letterkunde 1875
3) In het Dagblad zelf, n,s 44 en 45 van 1856.
4) Dagblad van ’s-Gravenhage 1838, 4 bladzijden
24 centimeter.
Idem van 1852, 38 bij 24.
Dagblad van Zuidholland en’s-Gravenhage van 1855, 38 bij 24.
(De effectenlijst telde toen wel 15 regels!)
Idem Idem 1856 1858, 42 bij 28 centim. (De prijscourant
der effecten besloeg toen reeds 27 regels).