DE HAAGSCHE DAGBLADPERS IN DE I9E EEUW.
205
deze regelen (begin 1901) worden geschreven.
Het Nieuw Dagblad kwam en bracht, politiek vooral
gesproken, een geheele revolutie in de binnenlandsche
pers. De leiding was toevertrouwd aan den heer Iz. J. Lion,
wiens journalistieke reputatie lang reeds zijn optreden
In ’t kort kwam de regeling van 1861, in 1864 gecontinueerd»
hierop neêr. De gemeente droeg den eigendom van de stads
courant over. Zij behield zich het recht voor, in een „officieel
gedeelte” kosteloos te doen opnemen alle publication, ver
ordeningen (om de 5 jaren zelfs de geheele Politieverordening)
die van de gemeente uitgingen. Zij bedong zelfs de vrijheid
om in andere couranten dergelijke publicatiën of advertentiën
tegen betaling te doen opnemen. Zij bedong voorts kostelooze
levering van een geredigeerd, gezet en gedrukt verslag van de
Handelingen van den Gemeenteraad, met de daarbij behoorende
bijlagen, aan de gemeente met vrijlating van het Dagblad om
dat verslag overigens te eigen bate te exploiteeren. En boven
dat alles moest het Dagblad eerst 1000, later 1500, ten
slotte f 2000 per jaar in de gemeentekas storten.
Onder de omstandigheden van 1861, toen het officieel karakter
van een stads-courant nog zooveel meer beteekende dan thans,
in ’t oog vooral van de neringdoenden die adverteerden, leek
deze overeenkomst niet zoo bezwarend, en op ’t einde van 1863
was de toenmalige Directie van het Dagblad, die aan de
onbegrijpelijkste tegenwerking van de Pers blootstond en zelfs
aan eene soort van persoonlijke wraakneming die voor de
ignobelste middelen niet terugdeinsde, maar wat blijde dat zij
’t zóo kon klaar spelen. Toen echter in den loop der tijden
het Dagblad, door ongelukkige afdwalingen, ’t allermeest ten
bate van eerzucht en intrigue binnen 's kamers, aan lager wal
kwam, begon het knellende der overeenkomst van 1861'1864
zeer te drukken en heeft men er een juridisch huismiddeltje op
gevonden om zich van den band met de gemeente los te maken,
met opoffering dan van het officieel karakter als „stads-courant”.
(In 1864 reeds, onder den druk der politieke animositeit in die
dagen wegens den verkoop van het liberale Dagblad aan de
conservatieve onderneming, Nieuw Dagblad, had de provincie
Zuid-Holland harerzijds een zekeren officieelen band losgemaakt,
die ook tusschen het gewest en de Haagsche stadscourant