269
HANDEL EN NIJVERHEID VAN DEN HAAG, ENZ.
2e helft der eeuw nam zij zoo snel toe, dat er in 1865
reeds 756 man aan het werk waren, doch in de laatste
20 jaren is er weinig vooruitgang te bespeuren. In 1899
was er het toch nog aanzienlijk getal van 642 arbeiders
werkzaam, terwijl de stoommachines te zamen 177*72
paardenkracht vertegenwoordigden. Verschillende stand
beelden, als die van Vondel, Rembrandt en Laurens
Jansz. Koster werden in deze fabriek vervaardigd, die
meermalen ook bestellingen voor de Koloniën of voor
de Nederlandsch-Zuid-Afrikaansche en de Hollandsche
Spoorwegmaatschappij afleverde.
De fabriek, die sedert een tiental jaren door de Naam-
looze Vennootschap „de Pletterij” wordt gedreven, bestaat
uit verscheidene onderdeden. Men treft er aan een metaal-
en ijzergieterij, een koper- en loodpletterij, een lood- en
zinksmelterij, een koperraffinaderij en verder eene fabriek
van vuurvaste steenen, van geweerpatronen en van stoom-
en andere werktuigen. Door dit groot aantal onderdeden
kan over het algemeen ook in slappe tijden een aan
zienlijk aantal werklieden bezig worden gehouden, al
zouden ook sommige onderdeden stilstaan. In 1899 werden
er verwerkt: 6.750000 K.G. gewalst ijzer en staal,
3.300.000 K.G. gegoten ijzer en 1.320000 KG lood.
De fabriek van Sterkman, oorspronkelijk, gelijk wij
boven zagen, eene bescheiden kachelfabriek, verwierf zich
al spoedig eene waardige plaats naast hare grootere zuster,
daar ze zich niet minder, ja nog sneller uitbreidde dan
deze. Vonden omstreeks 1850 nog geen 50 arbeiders
er werk, 15 jaren later was hun getal reeds gestegen
tot 400Zij legde zich vooral toe op de fabricatie van
stoom- en andere werktuigen. Zoo leverde zij over het
geheele land en ook voor het buitenland tal van stoom
gemalen, stoomketels, viaducten, bruggen, stationsover-
kappingen, gashouders en allerlei marine- en oorlogs-