HANDEL EN NIJVERHEID VAN DEN HAAG, ENZ.
274
met de groote Parijsche passementfabrieken doorstaan.
Hoewel de uurwerkindustrie zich hier hoofdzakelijk tot
reparaties bepaalde, zoo kan zij toch ééne belangrijke
inrichting aanwijzen, die reeds gedurende de helft eener
eeuw op dit gebied ook buiten den Haag een goeden
naam bezit. We bedoelen die van de firma Volcke en Zn.,
welke firma niet alleen den titel van stadsuurwerkmaker
bezit, maar ook de uurwerken voor de torens van ver
schillende naburige steden, alsDelft, Gouda, Haarlem
alsook voor de beurs te Rotterdam vervaardigde, terwijl
dat voor de Koninklijke stallen alhier mede door haar
geleverd werd.
Tengevolge van de groote bedrijvigheid in het bouwvak
namen ook de houtzagerijen in aantal en grootte toe.
Vond men hier omstreeks 1850 twee windhoutzaagmolens,
thans treft men hier reeds 8 stoomhoutzagerijen aan,
waaronder die van v. Gogh, oorspronkelijk een der twee
genoemde molens, v. Malsen, Dekker e.a. Wel hebben
zij alle vrij druk werk, maar toch wordt ook hier weer
geklaagd over den invoer uit het buitenland van gezaagd
en geschaafd hout; terwijl ze bovendien veel lijden door
de slechte vaartgemeenschap in deze gemeente, zoodat
de meeste slechts voor locaal verbruik werken en er
maar twee voor den eigenlijken handel van belang zijn.
We zouden te veel van het geduld onzer lezers vergen,
indien we alle takken van industrie, die zich in deze stad
ontwikkeld hebben, wilden nagaan en moeten ons er toe
bepalen een greep te doen om te trachten uit de enkele
onderdeelen, die we noemen, een algemeen overzicht te
verkrijgen. Bij voorkeur houden we ons trouwens vooral
met die takken van industrie bezig, die niet alleen voor
den Haag en de Hagenaars, maar ook daarbuiten van
gewicht zijn. Onder de fabrieken van deze soort trekt
onze aandacht de Haagsche porcelein- en kunstaardewerk-