296
HANDEL EN NIJVERHEID VAN DEN HAAG, ENZ.
van de Nederlandsche Bank, dat van het jaar 1867
dagteekent, zag men hier bovendien verscheidene groote
en kleine bankinstellingen, hypotheekbanken, crediet-ver-
eenigingen en dergelijke opkomen, die een duidelijk
getuigenis afleggen van de groote ontwikkeling, die in de
laatste jaren ook in den geld- en effectenhandel hier ter
stede heeft plaats gehad; terwijl we hierboven reeds
konden opmerken, hoe de uitbreiding van bestaande onder
nemingen en de exploitatie van nieuwe van lieverlede
zoovele naamlooze vennootschappen en maatschappijen
in het aanzijn riep, dat men die thans bij tientallen zou
kunnen tellen, zoodat we hier, om een voorbeeld te noemen,
omstreeks 25 maatschappijen tot exploitatie van bouw
terreinen en onroerende goederen en nog 16 coöperatieve
bouwvereenigingen aantreffen. Daarbij komt dat de aan
wezigheid van zoovele gepensionneerde Indische ambte
naren en officieren en anderen die in Indië werkzaam
zijn geweest ten gevolge had dat ook tal van Indische
ondernemingen, als daar zijn: tram- en spoorwegmaat
schappijen, cultuurondernemingen, maatschappijen tot
exploitatie van mijnen, petroleumbronnen en dergelijke
hier ter stede werden gevestigd, wier aantal thans reeds
tot een veertigtal meer of minder belangrijke is geklommen.
Onder deze noemen wij slechtsde Nederlandsch-Indische
Spoorweg-maatschappij, die reeds in 1863 met een kapitaal
van 10 millioen in den Haag werd gevestigd met het
doel spoorwegen in Indië aan te leggen, de Semarang-
Joana- en de Oost-Java stoomtram-maatschappij, de groote
Billiton-maatschappij tot exploitatie van tinmijnen, in i860
alhier opgericht, waarvan het kapitaal grootendeels door
Haagsche ingezetenen werd ingeschreven, de maatschappij
Suriname voornamelijk tot exploitatie van de goudvelden
aldaar, de Kon. Ned. Maatschappij tot exploitatie van
petroleumbronnen in Ned. Indië en daarnaast de Petroleum-