JS-GRAVENHAGE GEDURENDE DE I9DE EEUW. 22 soenen tusschen de huizenreeksen uitgespaard, de ver binding der buurten liet dikwerf veel te wenschen over, van stelselmatigheid was en is geen sprake; daardoor veranderen de huizen spoedig van bestemming, verbouw en herbouw zijn aan de orde van den dag, want geheele straten met hoerenhuizen worden in winkelbuurten her schapen ofschoon de gebouwen er zich dikwerf slecht toe leenen, aan marktpleinen werd in het geheel niet gedacht zoodat men zich in dit opzicht moet behelpen door een fraaie boulevard voor gegoede bewoners minder genietbaar te maken,maar er zijn gelukkig talrijke lichtzijden, weshalve de slotsom is dat ’s-Gravenhage den roem behouden heeft bij landgenoot en vreemdeling bekend te staan als eene der vriendelijkste en lommer rijkste residentiën. Laat ons nu een begin maken met eene beschrijving van de uitbreiding der stad die tegenwoordig vijfmaal meer inwoners en driemaal meer huizen telt dan in den aan vang dezer eeuw. Uit den aard der zaak zal deze beschrijving evenals elk andere die niet door scherpe kritiek wordt opgeluisterd i) ietwat droog uitvallen, doch men trooste zich met het feit dat de beschikbare ruimte noopt tot beknoptheid. De kaarten nagaande blijkt dat 1730 eene soort van rustpunt oplevert, toen was het „dorp der dorpen” reeds bijkans geheel volgebouwd binnen de singels met de geringe uitzonderingen waar van hier boven bereids gesproken werd en waarbij men nog moet voegen eenige ruimten benoorden het Voor hout. Tot 1839, dus ruim een eeuw later, was de toe neming onbelangrijk; wèl werden de buurten wat dichter aaneengebouwd en enkele nieuwe straten aangelegd, Bijvoorbeeld ,,’s-Gravenhage van Voorheen en Thans in brieven” zou wegens de gepeperde bijsmaak niet geschikt zijn voor ons doel.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1904 | | pagina 31