354
HET NATIONAAL TOONEEL, ENZ.
althans in naara, bestaat. De paedagogie werd ten troon
verheven en het artistiek element naar den achtergrond
gedrongen. Men stelde zich voornamelijk de zedelijke
verheffing van den stand der tooneelspelers ten doel,
hoewel de verwezenlijking van dit ideaal niet op den
weg en zelfs niet binnen het bereik van het Tooneel-
verbond ligt en aan de tooneelspelers zelven behoort te
worden overgelaten. Aan pogingen, om de grondslagen
der school te hernieuwen, heeft het niet ontbroken. Het
heeft aan de Haagsche afdeeling van genoemd Verbond
een strijd van tien jaren gekost, om den voorbereidenden
cursus te doen vervallen, die aanvankelijk op drie jaren
was vastgesteld en geleidelijk tot twee en een jaar werd
verminderd, om ten slotte te verdwijnen. Zoo heeft het
ook veel inspanning geeischt den leeftijd van toelating
met enkele jaren te doen verhoogen; die is nog altijd te
laag gesteld, hoewel er in den laatsten tijd ook andere
leerlingen werden aangenomen. De school heeft dan ook na
de wijzingen, nog altijd haar tweeslachtig karakter van half
voorbereidende school, half vakschool te zijn. De leer
lingen zijn in twee groepen gesplitst, waarvan het eene
deel les in de nieuwe talen ontvangt, hoewel die kennis
gemakkelijk elders, kan verkregen worden en op een
vakschool niet thuis behoort, terwijl de andere helft
enkel technisch onderwijs geniet. Het aantal mislukkingen
is dan ook groot, hetgeen in zooverre als een geluk
kan worden beschouwd, omdat er anders overproductie
zou ontstaan, hoewel het aantal ontevredenen en ge-
declasseerden in de maatschappij daardoor wordt vergroot.
Daar aan de andere zijde een school zonder leerlingen
geen recht van bestaan heeft, werd door de Haagsche
afdeeling het denkbeeld ontwikkeld de school door studie
beurzen of stipendiën voor onbemiddelde jongelieden
van grooten aanleg te vervangen, waardoor het doel,