53
Inwoners. Levenswijze. Besluit.
’s-GRAVENHAGE GEDURENDE DE T9DE EEUW.
De Hagenaar is een Nederlander en derhalve moeten
volgens de hooggeleerde heeren Fruin en Vissering de
hoofdtrekken van zijn karakter worden weerspiegeld in
de volgende beschouwingenhij is phlegmatisch, d. w. z.
in goed Hollandsch bedaardbedachtzaam in het over
leggen, langzaam in het handelen, koel in voorspoed,
geduldig in tegenspoed, volhardend bij weerstand, niet
hartstochtelijk in het ongeluk, niet druk onder het genot,
al hetwelk hem lichtelijk voert op de grenzen van traag
heid, flauwheid, plompheid en eigenzinnigheid.
Mag onze mede-residentiebewoner met die in allen ernst
uitgesproken omschrijving eigenlijk wel vrede hebben, is
de omgeving waarin hij leeft en eeuwen lang leefde niet
van invloed geweest op zijne gemoedstemming, op zijn
karakter? Ongetwijfeld is die invloed merkbaar en daarom
beamen wij volkomen wat Johan Gram schreef: „grijp
uit een der volksbuurten in de groote steden een Amster
dammer, een Rotterdammer en een Hagenaar, zet hen
naast elkaar en oordeel zelf of de laatste in voorkomen
en houding, in kleerensnit en wijze van zich uit te drukken,
zich niet beschaafder zal voordoen dan zijne makkers uit de
eerste en tweede stad des Rijks. Het internationale verkeer,
dat dagelijks zien en ontmoeten van hooggeplaatste vreemde
lingen, de omgang met de deftigsten en aanzienlijksten
des lands, heeft natuurlijk zijn stempel op den Hagenaar
gedrukt. Die beschaving bepaalt zich bij velen slechts
tot de oppervlakte, en menig keurig onderhouden gevel
blijkt inwendig een ongemeubeld huis te zijn; maar de
schijn pleit in elk geval ten gunste van den hofstedeling”.
Zonder twijfel hebben de meeste menschen hier meer
tijd beschikbaar dan in drukke koopsteden en kunnen
dus wat beter achtgeven op beleefdheidsvormen, maar de