408
ENKLE BLADZIJDEN UIT DE GESCHIEDENIS, ENZ.
der meistreels en de tornooien der Heeren. Binnen hare
wanden had, in den zomer van 1581, die gedenkwaardige
vergadering plaats van de afgevaardigden der Geünieerde
Provinciën, waarin de Koning van Spanje vervallen werd
verklaard van zijne heerschappij over deze landen. Zij
zag de wording onzer Republiek, haar bloei, haar kracht,
haar bloedige offers, haar verval.
Het is wel niet noodig, verder in bijzonderheden te
treden om de geheel eenige beteekenis in het licht te
stellen van dit eerwaardige gebouw, dagteekenende uit
de eerste tijden onzer historie, en dat nog heden met
zijn forschen gevel aller aandacht tot zich trekt. Doch,
helaas 1 dit monument, waar in Nederland geen tweede
nevens is te stellen, dit vorstelijk gedenkteeken onzer
geschiedenis, verkeert in een toestand, die welhaast eene
schande voor Nederland mag worden genoemd. Jaren en
jaren lang op schromelijke wijze verwaarloosd en aan
verval prijs gelaten, werd de aloude Zaal, nu ruim dertig
jaar geleden, door eene bij uitnemendheid ongelukkige
en onoordeelkundige zoogenaamde restauratie inwendig
geschonden en verminkt. Nu staat zij daar, eene onge
schikte bergplaats voor de archieven van het Departement
van Binnenlandsche Zaken, in haar gewelven een rom
melkamer en turfhok, ontoegankelijk en gelukkig
ontoegankelijk voor landgenoot en vreemdeling; eene
levende aanklacht en beschuldiging tegen het volk, dat
een der eerwaardigste en kostbaarste monumenten zijner
historie aan zoo schandelijke ontwijding prijs laat geven.
Gelukkig is in den laatsten tijd in toenemende mate
het besef levendig geworden, dat deze voor het nationaal
gevoel pijnlijke en vernederende toestand niet langer
mag voortduren. Op uitnoodiging van de Vereeniging
Die Haghe, hebben de ondergeteekenden zich tot eene
Commissie vereenigd om middelen te beramen ten einde