om in de dagelijksche behoeften en eischen van ’s Graven ghezinde te voorzien, alsmede de kapel met aanhooren en de vertrekken van de cancelarije, de tresorije èn die van ’s Graven raad en klerken, lagen daar buiten op het mede om-muurde, om-grachte en met poorten gesloten Buiten-hof de verdere dienst-gebouwen, enkele dienst woningen en ’s Graven Steen, welke dienst-gèbouwen in hoofdzaak bestonden uit de boeverije met de daaraan gren zende stallingen. De bouverie of boerderij, vormde met hare stallingen en het behoorend land, met de gebouwen op het Binnen-hof, boven omschreven, een groot geheel, een zoo danig geheel, dat dit onder goede leiding in bijna al zijn behoeften zelf, zonder hulp van buiten, voortdurend kon voorzien. Het eigen land voorzag in de behoeften der boerderij en leverde met deze de noodige paarden, het noodige melk en slacht-vee, èn het noodige koren; uit de eigen vischwateren werd met eigen vischschepen in de noodige vischvoorraad voorzien; de eigen duinen en bosschen en plassen leverden het no.odige wild; het eigen woud de noodige zaal- en kamer- brandstof en ten deele ook het timmer- en meubel-hout, als mede het voedsel voor de varkens; de eigen venen, de verdere barninghevan eigen meel werd in ’t eigen bac-huus brood gebakken, van eigen gerst soms bier gebrouwen, was zelf gewonnen en van onghel zelf daartoe afgezonderd, de kaarsen gemaakt, in ’t eigen slachthuijs werd geslacht en de spijskelder voorzien, van eigen vlas linnen en van eigen wol dekenen gemaaktmet de veeren van eigen gevogelte de bed den, kussens en peluws gevuld en in eigen werkplaatsen al de noodige kleedingstukken vervaardigd. Het betrekkelijk weinige, dat men buitendien noodig had, bepaalde zich in hoofdzaak tot aankoop van lakens, van gereedschappen en wapens, van leer- en metaal-werk, van olie, wijn en spece- HET GRAFELIJK LEVEN IN DIE HAGHE, IN DE XIVDE EEUW. 199

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1909 | | pagina 215