87 HAAGSCHE OPSTOOTJES IN DEN PATRIOTTENTIJD. hoe langer hoe meer geprikkeld en dit wel op een mo ment, dat de arme Willem V ongeveer nergens in de geheele Unie een krachtig steunpunt tegen den aanval wist te vinden. Daarboven verzwaarden onhandige aanhangers nog zijn moeilijkheden, door het uitlokken van betoogen hier in Den Haag, die natuurlijk niets bewezen en alleen ver bitterden. Ik meen dit vooraf te moeten laten gaan om te komen tot eene juiste waardeering van hetgeen zich in den Haag in den Patriottentijd heeft afgespeeld. Het is hier van 178286 voortdurend onrustig geweest, terwijl er een drietal crisissen zijn voorgevallen, die wij thans niet beter kunnen betitelen dan opstootjes, relletjes, zoo men wil, maar die den tijdgenoot veel ernstiger voor kwamen en door de hoogste magistraat van dien tijd deftig bestempeld werden met den naam van „Oproeren”. De indruk, dien zij in het land gemaakt hebben, is in geen van drie gevallen geheel overeenkomstig het uiterlijk voorkomen. Dat zij echter van heel ernstige beteekenis hadden kunnen zijn, zal niemand ontkennen, die weet, dat de massa een onberekenbaar lichaam is en het in beroering brengen van die massa consequenties hebben kan, die niemand van te voren vermag te overzien. Het eerste opstootje is het zoogenaamde St. Nicolaas- oproer van 1782. Wat was er nl. gebeurd? Tegenover de heftige verwijten, die den Prins over de affaire van Brest in het bijzonder en over de vloot in het algemeen naar het hoofd waren geslingerd, werd den Prins aan de andere zijde een adres van marine-officieren aan geboden, waarin tegen deze verwijten werd opgekomen en waarin zij hun aanhankelijkheid betuigden. Dergelijke

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1909 | | pagina 96