3oo
J
zeker niet veel inwoners van de hofstad, die weten dat deze nog
een fraai bronzen beeld verbergt.
Ook dit beeld is te danken aan den kunstzin van Willem den tweeden.
Toen in het jaar 1845 de graaf Van Nieuwerkerke in Nederland
vertoefde .om te overleggen omtrent de maatregelen voor de op
richting en onthulling van zijn Willem den'Zwijger, had hij onge
twijfeld meermalen het voorrecht van een persoonlijk onderhoud
met den Koning. In een dier gesprekken is natuurlijk ter sprake
gekomen wat de beeldhouwer nog onder handen had, en daardoor
zal Z. M. hebben vernomen, dat hem onder meer was opgedragen
een standbeeld te ontwerpen voor René Descartes. Die opdracht
was hem gegeven door het stadje La Haye bij Tours, Descartes’
geboorteplaats en inderdaad is het daar ook onthuld; de stad
Tours noodigde buitendien Nieuwerkerke een paar jaren later uit
het beeld voor haar in marmer te bewerken, en in 1850 kwam ook
dit gereed. Maar vóór een dier beide beelden verrees had Koning
Willem II reeds beslag gelegd op een bronzen afgietsel van Des
cartes’ beeltenis, die Nieuwerkerke hem hoogstwaarschijnlijk in ver
kleind model, of misschien alleen in teekening, in 1845 toonde.
Reeds den 29en Juli immers kreeg ’s Konings thesaurier den last
den graaf Van Nieuwerkerke de som van 3000 gulden over te
maken, in rekening op het overeengekomen bedrag voor „het voor
den Koning vervaardigde standbeeld van René Descartes”, en den
nen Augustus zond hij, op eene tweede lastgeving, dezelfde som
als „wederhelft”, zoodat met deze zending de geheele prijs van het
beeld was voldaan: 6000 gulden. Dat dit bedrag niet hooger was
heeft natuurlijk zijn goede reden: het betrof alleen de vervaardiging
van een werk, dat reeds gemodelleerd was en voor Fransche reke
ning in brons was besteld.
Het beeld was of werd door den Koning bestemd voor versiering
van zijn park, waarin hij verschillende beelden had laten opstellen,
daartoe zonder twijfel geleid door zijn zin voor het decoratieve van
beeldwerken in parken, op stadspleinen, vóór groote gebouwen of,
in het algemeen, op ruime, open plaatsen, waar de afmetingen van
De overeenkomst van den naam heeft tot de eigenaardige misvatting
aanleiding gegeven, dat het beeld voor ’s-Gravenhage vervaardigd werd.
OVER EEN PAAR HAAGSCHE STANDBEELDEN.
I
i