over het licht en de kleuren” verkreeg. Deze proeven zouden be
staan uit „verscheide gekleurde afbeeldingen, zoo bewegende als
andere, nabootsing van Brand en andere Vuurwerken”. De vertoo-
ningen, die tweemaal daags, mits bij zonnig weer, van i tot 2 en
van 2 tot 3 uur te zijnen huize gehouden werden, waren a 1.—
per persoon toegankelijk, waarbij Diller de Bagijnestraatdagen
waren blijkbaar achter den rug zich reeds de luxe van het
voorbehoud permitteerde, om voor minder dan zes personen de
vertooningen niet te doen doorgaan. Het wijst er op, dat de zaken
niet onvoordeelig gingen en dat verklaart ons voldoende ’t feit,
dat Diller vooreerst zijn ballonproeven staakte, daar hij zeer wel
zal hebben ingezien, dat ’t publiek na de eindelooze proeven ook
eens een „echte” opstijging verlangde.
Het zou trouwens eenigszins begrijpelijk geweest zijn, zoo de
geestdrift van hen, die gehoopt hadden, zich nog eens in den
letterlijksten zin ver boven hun medeschepselen te verheffen, eenigs
zins bekoelde, toen een ernstige tijding uit het buitenland tot Den
Haag doordrong. In Juli 1784 toch, een vol jaar, vóór de bekende
Pilatre de Rozier de eerste luchtreiziger, die met zijn proeven
er ’t leven bij inschoot zijn noodlottige tocht over Jt Kanaal
ondernam, wist men elkaar in Den Haag te vertellen de Haagsche
Courant had ’t bericht vermeld dat den sden van de vorige
maand te Aranjuez een Franschman in een niet-captieve ballon was
opgestegen, toen plotseling op een hoogte van 600 vaam zijn toestel
in brand raakte. Wel had de luchtvaarder onmiddellijk beproefd
te dalen, wat hem dan ook gelukte, maar niet ver van den grond
den sprong wagende, was hij zóó onzacht neergekomen, dat hij
ernstig gewond werd weggedragen. Wel had de Prins van Asturië,
naar men beweerde, 8000 realen als een jaarlijksch pensioen voor
den invalide beschikbaar gesteld, doch bemoedigend waren derge
lijke geruchten voor Diller geenszins.
In hetzelfde jaar, dat onze Haagsche mechanicus zijn stadge-
nooten met luchtvaartproeven had beziggehouden, waren ook elders
in den lande vertooningen gegeven. Den 3<len April 1784 zag men
te Leiden de Franschen Blanchy en Noseda optreden, die er een
tweetal ballonnetjes oplieten van 2 en 3V2 voet middellijn en ver
vaardigd van uiterst dun geplet goud en al weder gevuld met
„ontvlambare lucht.” In Amsterdam hadden een tweetal amateurs,
ACHTTIENDE-EEUWSCHE LUCHTVAARTPROEVEN IN DEN HAAG. 345
_L