JAARVERSLAG VAN DE VEREENIGING „DIE HAGUE.
8
vervolgens Oranje
I
Nadat de Jagermuziek eenige nationale liederen had gespeeld, deelde
de Voorzitter mede, dat „Die Haghe” het sinds lang tot haar taak heeft
gerekend, de huizen op te sporen, waar beroemde mannen in hebben
geleefd en gewerkt, om de herinnering hieraan ook onder het nageslacht
te doen voortleven.
Een uitstekend begin meende men te kunnen maken door herinnerings-
gevelsteenen aan te brengen aan de huizen van het driemanschap van 1813.
Daarop zette Prof. Blok in korte woorden de beteekenis van Van
Hogendorp en de zijnen voor de geschiedenis uiteen.
De plechtigheid was ons z. i. opgelegd door den plicht der dankbaar
heid; wat zou er gekomen zijn van den opstand tegen Frankrijk zonder
het initiatief van Van Hogendorp en de zijnen? Het is niet ondenkbaar,
noch zelfs onwaarschijnlijk, dat we toch van het Fransche juk zouden
zijn verlost en dat de bondgenooten voor ons hadden gedaan, wat zij
deden voor België, namelijk ons land veroveren en
herstellen.
Voor deze mogelijkheid hebben Van Hogendorp en zijn volgers ons
gelukkig weten te behoeden.
Er zou vermoedelijk geen opstand zijn geweest zonder hen; dit be
wijst wel de houding van de voormalige regenten, de verwarring en
het gebrek aan organisatie door de schuld zoowel van de Oranje mannen
als van de patriotten, de vrees voor de Fransche bezettingen en ook
we mogen het niet vergeten de voldoening bij velen over de
verbeteringen door het Fransche bewind inderdaad in ons landsbestuur
gebracht.
Van die enkelen was Hogendorp de aanvoerder. In dit huis heeft hij
gewerkt, heeft hij de Grondwet ontworpen, waaronder we later hebben
geleefd, heeft hij zich teruggetrokken als in een citadel, toen velen het
nieuwe bestuur gingen dienen. Zelf had hij die neiging gehad onder
Koning Lodewijk Napoleon, maar Napoleon heeft hij nooit willen dienen,
maar hem gehaat met bitteren haat.
In dit huis heeft hij de mannen bijeengebracht, die hij van goeden
wille dacht te zijn, maar heeft hij ook de bittere teleurstellingen onder
vonden, dat velen hem in den steek lieten. Hier eindelijk heeft hij toch
den beslissenden stap gewaagd en het voorloopig bestuur op zich genomen,
waardoor de Franschen zich terugtrokken in enkele vestingen en vele
Nederlanders eindelijk hun slappe houding lieten varen.
Hier heeft de arme podagrist leiding gegeven, alles gedaan, wat een
