H
I
I
ZESTIENDE-EEUWSCHE ARMENZORG,
Dr. H. E. VAN GELDER.
1
Schoudt, Burgemeesteren ende Schepenen in den Hage in Hollant
W doen condt ende certificeren niitsdesen dat op huyden date onder-
gescreven voor ons ghecomen ende gecompareert sijn ter instantie van
Symon van der Does scepen van den Hage als executeur van den testa-
ET behoeft bijna geen nader betoog, dat het vraagstuk van
den armenzorg in het midden der zestiende eeuw buitengewoon
dringend moet zijn geweest.De algemeene achteruitgang van de
middeleeuwsche nijverheid had het aantal gebreklijdende proletariërs
enorm verhoogd, de aanhoudende oorlogen hadden in dezelfde
richting gewerkt en bovendien een aantal afgedankte of gedeser
teerde soldaten tot landloopers gemaakt. De oude kerkelijke lief
dadigheid, die gaf om de goede daad van het geven, bood een onvol
doende hulpmiddel en zoo zien wij dus ook juist dan de eigenlijke
georganiseerde armenzorg opkomen, gepaard met het noodzakelijk
onderzoek en huisbezoek. In den Haag was dat zeker even noodig
als elders. Ook hier was de oude lakennering in de eerste helft
der eeuw geheel verloopen, van de oorlogen had men het er erg
te kwaad gehad en het aantal armen was er bijzonder groot. Dit
alles wordt leerzaam geïllustreerd door een verklaring in het archief
van het Burgerweeshuis 'aanwezig, die wij hier afschrijven, niet het
minst ook terwille van de geestige, schilderachtige manier, waarop
zij ons een huisbezoek, waarlijk niet geheel ten onrechte afge
legd! doet bijwonen, nadat zij ons eerst met het niet weinig
onbillijk optreden der bedeelden heeft laten kennis maken
Zie over deze moeilijkheden en de oplossing, die men er op het voorbeeld
van den humanist Lud. Vives voor zocht: dr. C. Ligtenberg: Armezorg te
Leiden, Nijhoff' 1908 en dr. J. Prinsen J. Lzn. in de Beweging, April, 1905.
DOOR
