B. Organisatie en Bestuur.
het stuk te halen.
Een der hoofdlieden ging naar Brussel om
(Rek. 1563—’64).
„senaer tot twee stonden dat men gerecht heeft den zeerovers,
„tot sestich scutten toe, bij mijnen voirscr. heren van den Rade
„doe sij die sentencie gaven, ende dairna hebben die gevangen
„buyten opten duynen helpen bewaren ende justicie assisteren
„tot dat sij volcomen was, dairof dat den voirscr. scutten na
„ouder gewoonte getaxeert is bij den selven Hove elc scut tot elke
„reyse een braspenning voir een mengelen wijns, maict die twee
„reysen ’t sestich stoters, maict 2 stuivers op te bueren ende te
„ontfangen van den voirss. rentmeester.” (Graf. Rek. 1472, fol. i84'sü).
Wij missen de oorspronkelijke ordonnantie, waarbij de landsheer
de inrichting en werkwijze van de broederschap moet hebben
geregeld. In 1528 toen de benden van Maarten van Rossum den
Haag overvielen en alles overhoop haalden om zooveel mogelijk
waardevolle buit in handen te krijgen, werden ook in de Groote
Kerk, waar de verschillende gilden en broederschappen ook het
dorpsbestuur en de weeskamer hun voornaamste archiefstukken
in kisten plachten te bewaren, die kisten opengebroken, en de
stukken dooreengeworpen en vernield. De woeste krijgsknechten,
zoo verhaalt een ooggetuige, liepen tot de knieen door de perka
menten en papieren. De ordonnantie van de Sint Joris-broeders
ging daarbij te loor, zooals gezegd wordt in den aanhef van den
nieuwen brief, dien zij eerst vele jaren later, n.l. den 18 Mei 1563
van Koning Philips kregen.
Toch kunnen wij vrij zeker weten wat in de oude ordonnantie
stond, aangezien op den Doelen-zelf blijkbaar een afschrift ervan
bewaard werd, dat in de laatste jaren der vijftiende eeuw vervaar
digd is (1492). Bij vergelijking blijkt het statuut slechts enkele wij
zigingen van ondergeschikt belang bij de vernieuwing te hebben
ondergaan, wat trouwens volstrekt niet verwonderlijk is, als wij
bedenken, dat zich ten opzichte van eene corporatie als deze wel
geene wijziging van omstandigheden zal hebben voorgedaan.
Heel iets anders toch was zulk een schuttersbroederschap dan
een ambachtsgilde, waarin de weerslag ondervonden werd van
14 DE BROEDERSCHAP DER SCHUTTERS VAN ST. JORIS TE ’s GRAVENHAGE.
