158
zijn zeer
Corn, van Cleeff (den sen Mei 1776) zijn stellingen tegen het be
graven in de kerken en de steden verdedigd en een dergelijke aan
houdende actie deed ten slotte een levendige belangstelling ontstaan,
die ook in Den Haag steeds duidelijker tot uiting kwam. De reeds
meergenoemde Adr. Kluit was door zijn veeljarige werkzaamheid
in de Residentie hier geen onbekende, terwijl ook de Haagsche
predikant Johs. van Spaan sterk tegen het ingekankerde misbruik
ijverde. De ’s-Gravenhaagsche Courant van dien tijd deelt ons
mee, hoe deze vooraanstaande patriot, die vooral enkele jaren
later veel van zich zou doen spreken den 6en Aug. 1779
op „Kunstliefde spaart geen Vlijt”, daartoe in ’t Mauritshuis saam-
gekomen, een dichterlijke redevoering hield, waarin hij de toen
malige begraafwijze als gevaarlijk afschilderde.
En toch zou ’t nog lang duren, eer de begraafplaatshygiënisten
door ’t volk inderdaad begrepen werden en de zorg voor de ge
zondheid een overwinning zou behalen op onverschilligheid en
sleur. Lang toch had men reeds gewezen op dë steeds voortgaande
vervuiling van den bodem, te gevaarlijker, naarmate de pompen,
vooral de publieke of stadspompen, aan de kerkhoven nader grens
den. Bij den St. Jacob was dat gevaar in niet geringe mate te
duchten. Een druk bezochte pomp toch was die aan de Groen
markt, die aan de Annastraat of en deze verdiende het eerst
genoemd te worden de hooggeprezen pomp op de Riviervisch-
markt, die nog in 1852 een bijkans spreekwoordelijke beroemdheid
genoot, omdat aan dat water een wonderdadige werking werd
toegeschreven door de vele vischverkoopers, die uit Scheveningen
hun waren ten verkoop naar de hal vervoerden. 2)
x) Hij verkreeg in 1787, misschien ook als gevolg van
sterk geprononceerde patriottische neigingen, zijn emeritaat.
2) In de Raadsbezitting van den nden Mei 1852 gaf de Heer Varke-
visser hoog op van „het overheerlijke water, dat de beide welpompen
„der Riviervischmarkt opleveren. Het is niet genoeg”, zoo beweerde
Z.E.A., „dat dat de visch levend uit zee wordt aangebracht; zij moet
„daarna gereinigd worden en het is van zeer veel belang, welk water
„daarvoor gebezigd wordt; de pompen der vischmarkt zijn daarvoor
„bij uitnemendheid geschikt en er is zelfs nog een groot verschil in
„de beneden- of bovenpomp: de eerste is wel geschikt, om de visch
„te reinigen, doch de laatste voornamelijk, om de visch in de krimp
„te zetten.”
HAAGSCHE BEGRAAFPLAATSEN.
