t65
van Paddenburg Zoon
de Hollandsche Maatschappij van Kunsten en Wetenschappen stelde
dit op zoo hoogen prijs, dat den schenker, volgens besluit der Alg.
Vergadering, van 18 -26 Juni 1783 te Haarlem gehouden, de
gouden medaille der vereeniging werd aangeboden.
Door de krachtige bemoeiingen van den reeds eerder genoemden
Mr. J. D. van Leeuwen besloot men ook te Tiel tot het aanleggen
van een begraafplaats buiten de bebouwde kom, waarvoor de werk
zaamheden in het jaar 1786 werden verricht. Daarna volgde,
naar het schijnt het kleine Den Bommel op Overflakkee. Den
2Óen Mei 1786 beschikten de Staten van Holland gunstig op het
verzoek van de kerkeraden der Hervormde Gemeente aldaar, om
het begraven in de kerk te mogen verbieden, indien de eigenaars
van de aldaar gelegen graven door het afstaan van eenig terrein
op de aan te leggen begraafplaats schadeloos zouden worden
gesteld. In 1789 werden, blijkens mededeeling van de Konst- en
Letterbode van dat jaar, te Amsterdam pogingen aangewend tot
tot het stichten van een begraafplaats tusschen de Diemerbrug
en het Tolhek buiten de Weesperpoort, waartoe een inteekening
werd opengesteld 2) en drie jaar later, in het begin van 1792, be
sloot het stedelijk bestuur van Wijk-bij-Duurstede, om de begraaf
plaats eveneens naar een terrein buiten de stadsvest te verleggen.
We zagen, hoe door het onoordeelkundig optreden van de Magis
traat te Arnhem de volkswoede was ontketend, toen de in 1783
aangelegde begraafplaats in gebruik was genomen. Aan een der
gelijke fout maakte men zich te Wijk-bij-Duurstede niet schuldig
en teekenend is nu wel de wijze, waarop het stedelijk bestuur
beproefde, de burgerij voor de aanhangige plannen in te nemen.
Burgemeesteren dan noodigden denjongsten predikant der gemeente,
den bekenden patriot Ds. W. A. Ockerse, uit, om in een daartoe
opzettelijk ontworpen rede aan zijn gehoor het nut van het be
graven buiten de stad uiteen te zetten. Den 23611 Januari 1792
voldeed deze aan de uitnoodiging en het succes was inderdaad
overweldigendde kerk was ongekend vol en zelfs tal van Katho
lieken en andersdenkenden woonden de predikatie bij. 3)
Alg. Konst, en Letterbode 1789.
-) De pogingen slaagden, bleek me later.
Deze rede werd uitgegeven bij G. T.
te Utrecht.
HAAGSCHE BEGRAAFPLAATSEN.