DE LOTERIJZAAL DOOR H. POTHOVEN 1779
100
lijken magistraat, die de hier op het territoir der Grafe
lijkheid plaats hebbende openbare verkoopingen niet
met haar reglementeering kon bereiken en de boek
handelaren, en daarvóór ook met hen de kramers, in
een soort eigen gilde met eigen deken en hoofdlieden
vereend zag.
Neen, ons hinderen niet zoozeer de boekwinkels,
voor welke menige belezen klant wel eens een pein-
zenden en eerbiedigen blik naar boven zal hebben ge
slagen. Maar wat ons grieft, ons kwetst in onzen eigen
eerbied voor de historische plaats, is wat daar plaats
heeft op het groene tooneeltje, dat opgeslagen is voor
de schouw. Voor een op goud en sensatie belust publiek
speelt daar de Fortuin haar grillig spel, vandaar werpt
zij haar gunsten te midden der begeerige menigte.
Daar richt zij de weesjongens, die de papiertjes met
de nummers uit de bus onder de groote trommel links
en die met prijzen uit de kleinere rechts moeten nemen.
In 1709 was men het eerst op de onzalige gedachte
gekomen hier in deze heilige hal een reeks van drie
Generaliteitsloterijen te houden. Vanaf toen keerde de
loterij eenige jaren lang geregeld terug, gehouden ten
voordeele der Generaliteit, ééns ten bate van Holland.
Tot de prijzen behoorden ook lijfrenten. Eerst in 1726
wordt het een vaste instelling, de Generaliteitsklassen-
loterij, uitsluitend met prijzen in contante penningen.
In 1808 werd de zaal afgestaan aan het Ministerie van
Oorlog en daarmee de loterijen-reeks afgebroken; in
1815 begon men opnieuw.
Intusschen moge dit onwaardig gebruik der oude
Grafelijke Zaal ons verstoren, den schilder Hendrik Pot
hoven heeft het niet belet uit het gegeven, dat de
oude zaal en haar vulling hem bood, te halen wat er
voor hem in te vinden was. Een groot kunstenaar was
