verwaarloosd, en daarna, met of zonder goedvinden der bezitters benut of verbouwd tot of verhuurd als woonhuisjes, alléén de kapel van Assendelft is bij akte van 30 Juli 1751 door de eigenaars ten gebruike als consistoriekamer overgedragen, zich echter het recht van begraving in den grafkelder er onder, voor altijd voorbehoudend 1). De vele tafreelen of borden der ambachts-gilden, deels vóórdien reeds aanwezig, meerendeels echter eerst ge plaatst na de verdwijning der gilde-altaren, kregen nu andere opschriften en vele dezer in 1705 en 1706 be- drijfs-verzen, gedicht door Ds. J. Vollenhove. Alleen de mooi gesneden preekstoel van 1550 met zijn klankbord en zijn pracht Mozes, op de steenen wetstafelen steunend, mocht nog dienst blijven doen in de kerk, evenals zijn evenbeeld en tijdgenoot in de Ooster-kerk te Enkhuizen. Het kleine rijzige koor-torentje, dat zijn mis- of angelus- klokje missend, feitelijk doelloos was geworden, bleef gelukkig in eere, en is kennelijk nadien geheel vernieuwd en van karakter veranderd. En buiten, rontsomme de kerk, wat gebeurde daar? Wel, de vroegere rust van het kerkhof verdween; die gewijde plaats werd allengs ontwijd, zij werd steeds meer, vooral aan de zuid-zijde, benut bij wijze van markt-plaatsde grafteekenen en eindelijk ook de graven verdwenen, en, terwille van het verkeer veranderde het kerkhof nu in een ombouwd open plein, (zie de afb. van Ao. 1616) dat steeds in afmeting afnam en van GROOTE OF ST. JACOBS-KERK 37 muur Tijdens de afbraak der huisjes staande ter plaatse der in 1910 gebouwde nieuwe kosterij, vroeg de eigenaar van een onder die huisjes gelegen grafkelder toegang tot dezen kelder, wier juiste ligging echter niemand wist, tot men, bij toeval, in den aansluitenden kerk- een dichtgemetselde deur met trap, en deze afgaande, den kelder vond.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1923 | | pagina 53