GROOTE OF ST. JACOBS-KERK
41
De Groote kerk met toren, geheel omsloten nu door
steeds hooger wordende en deels onrustig doende ge
bouwen, staat nu niet meer als voorheen in een rustig
de steden Amsterdam, Groningen, Schiedam, Lubeck, enz,
En het kerk-plein door den bouw van het Dorps
huis van het markt-plein gescheiden, diende sedert hoofd
zakelijk tot begraafplaats, tot kerkhof, dat, omhaagd,
omsloten, omboomd als het was, mede benut werd voor
gerechtelijke zaamkomsten en vergaderingen van broe-
derschaps-, buurt- of gilde-genooten, en oorspronkelijk
tevens eene wijkplaats was voor vluchtenden of ver
volgden, zich daar onder bescherming der kerk stellend.
Westwaarts begrensd door den tuin van Sint-A.agte-
klooster, een tuin, deels op, deels aan dat plein aange
legd en, na de opheffing van het klooster, door woningen
vervangen, het Hooge Westeinde oostwaarts alstoen
verlengend.
Noordwaarts zijn de huizen over meer dan de halve
lengte van het kerk-plein, gemiddeld een 19 M. vóór
de vroegere rooilijn van n. z. Kerk-plein en n. z. Anna-
straat uzfgebouwd. Stonden blijkens de oudste platte
gronden de huizen „zuid-waarts nog ant” of „uptkerck-
hofi”, slechts door eene smalle straat daarvan gescheiden,
die straat is echter gaande weg ten koste van dat kerk
hof verbreed en eindelijk verviel de geheele afsluiting,
op het vogelvlucht plan van 1616 nog aanwezig, en
vielen mede de boomen, op een viertal arme drom
mels na. En thans, na de laatste overdracht van kerke-
grond aan de burgerlijke gemeente, is er van dat voor
heen ruime kerkhof weinig anders meer over dan een
trottoir, bezuid-oosten het koor slechts 2 tot 3 M. breed,
doch waarvoor bij den toren-ingang niet eens ruimte
beschikbaar was.
