BIJDRAGE TOT DE GESCHIEDENIS DER
44
huis 1), op elk kerkhof vroeger aanwezig, daarnaast het
ratelwacht-huisje, de keur-kamer van het tinnengieters-
gilde, het huisje van den visch-afslager en daarneven
vuur-huisjes, loodsen en hokken der kerk, in ’t geheel
stonden er tegen de kerk in 1849, 32 huisjes, waarvan
de 20 genommerde tot woningen dienden, tezamen toen
f 1506.huur opbrengend,
In 1858 afgebroken, zijn zij door den architect E.Saraber
vervangen door eene aaneengesloten rei gelijkvormige
huisjes met omgaande goot langs hun platte daken, om
reeds in 1910, te verdwijnen, na de overname door de
burgerlijke gemeente van het grootste gedeelte van
hetgeen er toen nog van het voormalig kerkhof restte.
h Ao. 1560 den XXIIen augusti werd het knekelhuis geruimd,
althans: „een cuijle gemaeckt daer de dootshoofden ende beenderen
inne gedaen zijn", welk Kneeckelhuijs in 1561 stond achter tcoor
en toen beleijt werd, tevens werd toen tegen de kerck een loofdack
gemaect over 't heijlich graff.
De beteekenisvolste jaren in het leven onzer Sint Jacobs-
kerk zijn nu bijna alle behandeld.
Als buurt-kapelleken begonnen in of even na 1250,
veranderde zij, die buurt aangegroeid zijnde tot een
dorp, omstreeks 12764280 reeds in eene parochie
kerk, een klein houten kerkje, vrij spoedig waarschijnlijk
door een iets grooter door een steenen kerkje vervan
gen, met een houten klokken-huis naast zich, een kerkje
met zij-beuken, later verbreed met eenige kapellen.
Vóór of in de jaren 1398 1404 is het kleine koor
dier kerk vervangen door een veel grooter en veel
hooger met een omgang tevens en met een daarbij aan
sluitend dwars-schip, doch dit dwars-schip bleef onvol
tooid en de voorgenomen bouw van een nieuw schip
bleef achterwege en het oude schip nu verwaarloosd,