GROOTE OF ST. JACOBS-KERK 45 wordt cranck, bouwvallig gevaarlijk zelfs, afdoende voorziening eischend. Die voorziening, „ten minste coste” had plaats in de jaren 1434 1450: behalve het aflaetsblok en de aflaets- kist, diende daertoe eene alle geburen opgelegde, ver plichte wekelijksche bijdrage, en alsnu veranderde, be halve het koor-gedeelte, de kerk inwendig geheel van vorm, van eene kruis-kerk met zij-beuken in eene dwars- beukige hallen-kerk, van eene gewone kerk, in een buitengewoon waardevol en stemmig monument. Op 29 December 1539 door een onweer geheel uit gebrand x), werd zij onmiddellijk in denzelfden vorm herbouwd, (schriftelijke gegevens en rekeningen zijn daaromtrent niet aanwezig)de houten overwelving werd achterwege gelaten en ontbrak, blijkens eene teekening van Jelgershuis van omstreeks 1810 ook toen nog, de houten bekapping was dus zoolang eene ziende, behalve in het hoog-koor dat met eene zoldering afge dekt werd. Nauwelijks weder naar eisch ingericht, krijgt zij 2) in Wel zegt de Riemer deel I blz. Til dat deze kerk „omtrent Sinte-Laurens dag 1402 verbernde”, zulks ontleenend aan Ant. Mattheus Analecta dl. I pag. 58. doch nergens vond ik zulks bevestigd, wel in de Oudheden van Delfland, bl. 364, dat op dien dag de Hof kapel zou zijn afgebrand, waarvan de grafelijke rekeningen evenwel niets vermelden; hoe 't zij, ware de St. Jacobs-kerk in 1402 verbrand en herbouwd, dan zou zij zich in 1433 niet bouwvallig hebben kunnen melden. Ik heb daarom die brand maar verzwegen, evenals de plundering der kerk door Maarten van Rossem, in 1528, elders vermeld, doch waarvan mij mede in geen enkel stuk iets gebleken is, haar leed heeft zich toen zekerlijk tot eene brandschatting bepaald 2) De beschrijver van 's Gravenhage 1745) in deel XVI van den Tegenwoordigen Staat, blz. 76, van meening, dat de karakteristieke wijziging der kerk eerst plaats had na haren brand van 1539, zegt: „het geld dat van de tot haren herbouw gehouden loterijen kwam, kon egter in verre na niet toereiken om het Lichaam der kerk, zo

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1923 | | pagina 61