GROOTE OF ST. JACOBS-KERK
59
van haar steunpunten
den gewelfvorm en van het
wand als het ware omsloten en door een gewelf zonder
gewicht en zonder steunpunten bijna overdekt?
Of zijn het de doorzichten op en in de wijkende ge
deelten, op de wijkende venster-groepen en op de daar
tegen aansluitende gewelf-deelen
Is het de gelukkige verhouding
met hun bogen, tot die van
geheel
Of is het de rijke belichting, de rust, de eenvoud,
het stemmige, het grootsche, het echt kerkelijk karakter,
dat u treft?
Het is dat alles zaam, dat aan dat gebouw wijding
geeft, dat het vormt tot eenig monument, eenig in zijn
soort; eenig in zijn eenvoud, eenig in zijn stemming,
eenig in zijn onkostbaarheid, eenig vooral in zijn monu
mentaliteit.
De oude kercke, cranck geworden ende bouwvallig,
zij moest ten minste coste door middel van verplichte
wekelijksche bijdragen, de bewoners van den Hage op
gelegd, worden verbouwd in 1434, en ziet: de meester,
welke die taak aanvaardde, hij wist te tooveren, hij
leverde met een minimum materiaalverbruik van de
onkostbaarste soort, een meesterstuk, onze meest typisch
middeleeuwsch Nederlandsche kerk, zich bij uitstek
leenend tevens voor den Protestantschen Eeredienst,
beter dan eenige andere Catholieke kerk ten onzent.
En, bij eiken stap, op dat ruime zuid-pad koor-waarts,
wisselen zich de inzichten, wisselen zich de door-zichten
in de dwars-beuken, wisselen zich mede het in- en door
zicht in en op het koor met zijn dicht bij éénstaande
kolommen met heur spitsbogen en triforium en de daaruit
opgaande boven-vensters, en op den ruimen koor-om-
gang met zijn beide west-kapellen, met vensters, breeder
zelfs dan die der dwars-schepen.
