GROOTE OF ST. JACOBS-KERK
63
Het orgel, oorspronkelijk bescheiden in afmeting, is echter in
1601, in 1709, en in 1883 telkens vergroot en op advies van den
orgelmaker steeds meer vóóruit geplaatst, zonder dat daarbij voldoende
gelet is of en in hoeverre zulks het kerk-geheel kon of zou storen.
Nu tijdens de restauratie der kerk dat orgel uiteengenomen, geheel
verwijderd en schoongemaakt is, hetgeen een f 10.000.moet ge
kost hebben, is verzuimd door vermindering van breedte en hoogte
het storende van zijn te groot weg te nemen, verzuimd ook, om er
van boven, ter weerszijden wat daglicht aan te brengen, hetwelk het
kerk-geheel vraagt, en nog aan te brengen is.
Die veel te donkere inkijk op en boven en achter
het groote orgel, de westtravée, bijna geheel vullend,
is fout, dat orgel had daar niet moeten komen, het
verstoort de geheele west-zijde 1), doch men vergeet
zulks, ziende staande aan de west-zijde in het statige koor
met zijn rijke belichting, eene waardige bestemming
vragend.
Die nu zoo stugge cement-kolommen in het schip, al
de charme missend die een echte kolom kan hebben, met
heur vreemd-soortige meer rozet- dan blad-vormige
kapiteelen, hinderen u slechts één oogenblik, gedekt als
zij gelukkig grootendeels zijn door gestoelten. Ook de
vrij onbeholpen wijze waarop de ribben van het houten
gewelf gedragen worden niet, aansluiten niet, maar be
ginnen boven de kapiteelen der daartoe oploopende
halve kolom-schaften der vierling-pijlers bij het begin van
het koor, valt u ternauwernood op, het kerk-geheel, doet
u deze en al die andere kleinigheden voorbijzien, het monu
ment spreekt zóó indrukwekkend, dat ge dat, wat er fout
in is, meestal niet eens opmerkt. Dat juist is het kenteeken
van het ware monument, dat het u zóó treft, zóó pakt,
dat ge onder den indruk van het geheel, al wat u zou
kunnen hinderen, voorbijziet, niet eens ziet.
Verplicht om ten minste coste de oude cranck ge
worden kercke te herstellen, zijn de meijsters in 1434
