HOE DEN HAAG ZIJN C1NGELS KREEG
12
zijn geweest. Immers niet alleen zou de aanleg van de
wallen en de gracht kostbaar moeten worden, maar de
onteigening van een zoo breede strook lands, juist in de
naaste omgeving van de bebouwde kom der zoo sterk
in bevolking steeds toenemende plaats, zou groote be
dragen hebben gekost.
Welke andere bezwaren nog gegolden hebben, kunnen
wij slechts gissen; welke personen hun invloed hebben
gebruikt in een of andere richting eveneens. Het feit
dat vaststaat is slechts dit, dat van de ontworpen forti
ficatie niets is gekomen.
Toch heeft den Haag den wensch van Maurits niet
maar eenvoudig naast zich neer gelegd. Dit zou niet zoo
gemakkelijk geweest zijn tegenover een zoo machtige
figuur, maar bovendiende magistraat was doordrongen
van het gevaar, dat de open stad steeds liep. Niet
alléén van de zijde van den vijand, welk gevaar
trouwens steeds kleiner werd maar ook en vooral
van de zijde van landloopers, bedelaars en geboefte
van allerlei slag, voor wie het rijke dorp groote aan
trekkingskracht had. Er was geen ander middel om deze
ongewenschte gasten buiten te houden dan door op een
of andere wijze den toegang tot het dorp af te sluiten.
De kosten eener vestingomwalling hoog, en door de
gelukkige krijgsbedrijven het gevaar voor een gewapenden
vijand geringer, min of meer denkbeeldig zelfsziedaar
een tegenstelling, die het achterwege blijven der om
walling verklaart. De noodzaak om toch op een of
andere wijze eenige meerdere zekerheid te krijgen blijft
groot genoeg om het besluit te doen begrijpen, om
althans een gedeelte van de resolutie van Juni 1600
uit te voeren en, vesten en wallen daarlatendden Haag
met „wateren” te omgeven.
Dit besluit is ten uitvoer gelegd, zij het ook in een
