1
Die stichting had een karakteristieker tehuis verdiend.
Gelukkig echter, dat die nieuw-bouw niet nu heeft
plaats gevonden, nu het gewapend beton en het hori-
zontalisme hoogtijd vieren, werkelijk wij mogen nog
zeer dankbaar zijn.
Het oude, het is voorbijgegaan, het is verdwenen,
ziet, het is alles nieuw gewordendit bewaarheidt zich
ook hier.
De geschiedenis van elk middeneeuwsch gasthuis,
ook van dit, is meestal vrij wel de volgendeoor
spronkelijk op het allerbescheidenst begonnen, in of met
één camerken of klein huisken met een paar bedden
ter herberging van een armen vreemdeling, ter opname
van een hulpbehoevende of zieke, of van een paar
oudjes of weezen, nam het met het bevolkings-centrum
en zijn verkeer, in omvang, bestemming en beteekenis
toe; steeds meer wordend eene onmisbare inrichting,
zich splitsend allengs in meerdere en deze elk voor zich
weder in verschillende, al naar de behoeften en inzichten
der opvolgende tijden. Met de pelgrims kwam er een
pelgrims-huis, met de melaatschen een leprozen-huis,
met de pest een pest-huis, met de toename der dollen
een dol-huis, met de soldaterij een soldaten-huis, zoowel
IN HET DORP „DIE HAGHE”
261
Wie uwer, over onze vroegere Gasthuizen, waaronder het Sint-
Nicolaashuis in het dorp „die Haghe”, slechts een hoogst bescheiden
plaatsje inneemt en in welks overgebleven rekeningboeken, geen be
langrijke feiten, geschillen of gedingen, slechts, met eenige toelichting
soms, de kleine dagelijksche uitgaven en ontvangsten zijn vermeld,
wie uwer daarover eene alleszins diepere en waardevollere studie
wil raadplegen, verwijs ik naar het in 1908 verschenen boekwerk
van dr. Christina Ligtenberg„De Armenzorg te Leiden, tot het
einde van de 16e eeuw”, en inzonderheid, naar het daarin behan
delde Katrijnen Gasthuis, het groote, het voornaamste gasthuis
dier stad.
