WATERSCHAP TOT HET EINDE DER 16E EEUW
73
I. Die Haghe.
Zie voor forest, pareus en warandeMr. J. Smit, Het Brabantsche
jachtrecht vóór Karel den Stouten.
2) Zie in verband hiermede Mr. J. Smit in genoemd boek, bl. 8,
over het recht van forest.
Princenhage. Het zou de moeite loonen eens een ver
gelijkende studie te maken tusschen de begrippen van
forest, pareus en warande aan de eene zijde, welke uit
het Frankische recht stammen en haghe aan de andere
zijde, dat uit het Germaansche recht afkomstig is
Zoodat we als conclusie het volgende kunnen opstellen
een haag is een al of niet omtuind uit het algemeen
geëximeerd gebied, in den regel behoorend bij het hof
van een vorst, dat als zijn specifieke kenmerk heeft, juist
dat het uit het algemeen geëximeerd, afgescheiden is,
met de bedoeling, dat de grondheer, met volkomen uit
sluiting van derden, alle gebruiksrechten op den grond
mag uitoefenen, zooals daar zijn het jachtrecht, het
weiderecht, het recht van landbouw, varkensteelt, ont
ginning, turfdelven, houthakken, het recht van den wind,
van visscherij, zwanendrift, etc. 2). Terwijl het verder
onnoodig is te vermelden, dat zulk een haag natuurlijk
direct door den vorst zelf of zijn ambtenaren wordt
bestuurd.
a. Grootte.
Die Haghe was het gebied, dat de graaf te midden
der in leen uitgegeven gebieden geëximeerd had voor
zijn eigen uitsluitend gebruik. Het was begrensd het
zijn de grenzen uit het begin der 15e eeuw, zooals ze
in de volgende eeuwen ook gebleven zijnde oudste
grenzen waren andere, maar dat zullen we in het hoofd
stuk over de vorming van die Haghe nagaan in het
