LIGT LUGDUNUM BATAVORUM ONDER
DE DUINEN BIJ ’S-GRAVENHAGE
Er is van de Romeinen een reiskaart bekend een
12e-eeuwsche copie van een origineel van 330 n. C. -
die, teruggevonden in het begin der 18e eeuw, vroeger
in het bezit is geweest van Konrad Peutinger, in de
eerste helft der 16e eeuw pensionaris van Augsburg,
aan wien deze kaart haar naam ontleent. Zij toont ons
de groote heerwegen, waarlangs de Romeinsche legioe
nen op hun geweldige veroveringstochten voortgetrok
ken zijn uit Rome naar Voor-Indië en naar den Atlan-
tischen Oceaan en de Noordzee.
Een kaart van de bewoonde wereld dus uit het begin
onzer jaartellingMaar een kaart, die hemelsbreed
verschilt van onze moderne kaarten en stafkaarten,
’t Is, alsof de Romeinsche legioenen maar één richting
kendenaltijd vooruit en alsof de wereld zich voor
hen „ontrold” moet hebben, zooals een tot een rol
opgewonden stuk band zich voor het oog van een kind
kan ontrollen tot een meters lange lijn. De kaart is
smal en zeer lang, 34 cM. bij 682 cM., zoodat de
onderlinge afstand tusschen de stations, die aan verschil
lende wegen liggen, niet is bewaard gebleven, maar vol
komen verloren is gegaan. Wel zijn de afstanden tusschen
de stations aan denzelfden weg aangegeven, vaak in
Romeinsche milia l1/2 K.M.), maar deze afstanden
zijn op de wegen niet in evenredige grootte aangeduid.
DOOR
N. J. PABON.