DE DUINSTREEK BENOORDEN 'S-GRAVENHAGE. 287
aangeduid als de Kleine Pan en is ongeveer vijfK.M.
benoorden den Haagschen watertoren gelegen.
Aldaar moet vrij kort te voren bij het graven van
toevoerkanalen voor de watervoorziening eene niet
onbelangrijke nederzetting uit den Romeinschen tijd zijn
opgedolven, diep onder het zand begraven in een grond
laag, waarin eveneens nog tamelijk goed bewaard ge
bleven houtresten voorkwamen. Ook hier vond ik vele
Bataafsche en Romeinsche scherven, waaronder vrij wat
terra sigillata, stukken van dakpannen, enkele veilig
heidsspelden o.a. een zilveren niet meer te deter-
mineeren koperen munten, ijzerwerk, schijfjes, zooals
wij bij het damspel gebruiken, kralen, spinsteentjes enz.
Het groot aantal runderbeenderen, die hier waren op
gegraven, en de enkele resten van vischgraten, welke
ik vond, getuigen mede, dat de Kleine Pan destijds
eene woonstede is geweest en wij hier niet met eene
begraafplaats te doen hebben.
Nadien vond ik in verschillende duinpannen, waar
zandverstuiving mij hielp, kleine fragmenten van meesten
tijds Germaansch vaatwerk. Zoo ook in de strook langs
den ouden Waalsdorperweg, ongeveer ter hoogte van
de oude toegangslaan tot de hofstede Waalsdorp van
nu wijlen Graaf van Bylandt, maar aan de overzijde
van den weg. Dit gaf mij ten vorigen jare, toen dit
terrein geheel werd vergraven ter wille van straten
aanleg en bebouwing, aanleiding mijne kinderen der
waarts te zenden om te zien, of er geen oudheden zouden
zijn te vinden. Inderdaad zijn zij met vele scherven
teruggekomen, die mij bleken zuiver Germaansch te zijn.
Van Romeinsch aardewerk werd nagenoeg geen spoor
gevonden. Bij het afgraven der duinen tusschen de huidige
van Voorschotenlaan en den Waalsdorperweg moet
eene zeer bescheiden Germaansche begraafplaats zijn
