EN KUNST BESCHOUWD IN HUN HIST. VERBAND. 67 waar het Gemeente-ziekenhuis staat liep het water naar het Oosten, zoo recht als de bebouwing, die bij Zuideinde en Spui het verste in zuidelijke richting gevorderd was, toeliet. Hier boog de gracht noordwaarts tot het Korte Voorhout, wederom zoo, dat de uiterst oostelijk gelegen dorpsbebouwing werd ingesloten. Het reeds bestaande water vervolgde naar het westen de omgrachting die tenslotte door het Smidswater en de Hooigracht, die weer in de Mauritskade uitliep, werd voltooid. Als men deze gordel beschouwt kan bewondering niet uitblijven. Het grillig gevormde dorp toch, dat hoogst onregelmatig was uitgegroeid was thans vrijwel besloten in een rechthoek van grachten, die alleen ter wille van het ver vooruitgeschoven Noordeinde enden Princesse- tuin een inham vertoonde, terwijl aan den Zuidwal een tweede inham werd aangetroffen. Alleen de uiterst noord-oostelijke omsingeling was vooralsnog eenigszins onregelmatig; hier was om voor de hand liggende economische redenen van reeds be staande grachten gebruik gemaakt. Maar deze onregel matigheid zou later hersteld worden. In 1706 werden Smidswater en Hooigracht tot binnengrachten en werd met opoffering van een deel van den Boschgrond het water van de tegenwoordige Boschbrug langs de Princessegracht recht tot den Nieuwen Uitleg deze naar het O. loopt doorgetrokken. Zoo kwam ruimte voor patricische woonwijken binnen de grachten vrij: Nieuwe Uitleg, Hooikade en Prinsessegracht. Dat van deze gelegenheid tot bouwen spoedig gebruik werd gemaakt zal verderop blijken, maar we loopen thans de ontwikkeling vooruit en bepalen nog een oogenblik onzen aandacht bij de oorspronkelijke omgrachting. Op twee merkwaardigheden mag de opmerkzaamheid gevestigd. In de eerste plaats, dat de omsingeling van

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1925 | | pagina 82