DEN HAAG ALS INTERNATIONALE STAD
DOOR
H. CH. G. J. VAN DER MANDERE
I
Het onbetwistbaar internationaal karakter, dat Den
Haag eigen is, dagteekent niet van vandaag of gisteren.
Veeleer zou men geneigd zijn te zeggen, dat juist dit
internationaal karakter de opkomst van Den Haag heeft
bewerkstelligd. Verblijfplaats van de Hollandsche Gra
ven, wier aanwezigheid veroorzaakte, dat rondom het
aanvankelijk eenvoudig jachthuis midden in het Bosch
tal van verblijven der edelen en hun onderhoorigen wer
den gebouwd, kreeg het voor vreemden beteekenis nadat
de Stadhouders Maurits en Frederik Hendrik de oogen
van een groot deel van Europa tot zich trokken. Tal van
landen zonden hun krijgslieden hierheen om zich te be
kwamen in de krijgskunde; aan de Leidsche hoogeschool
studeerden vele aanzienlijke vreemdelingen, die ook ver
blijf in Den Haag hielden, en tengevolge van de onrus
tige en rumoerige tijden der zeventiende eeuw weken een
groot aantal ballingen naar hier uit. In de breede lanen
van het Voorhout en van het Haagsche Bosch speelde
zich in de eerste helft der zeventiende eeuw een mondain
leven van uiterst internationaal karakter af, waarin de
Koningin van Bohemen, spottend de Winterkoningin ge-
heeten, en Maurits’ zuster, gehuwd met den Koning van
Portugal, een voorname plaats innamen. Maria de Me-
dicis, die eens moeder en gevangene van een Koning
tegelijk was, droeg niet minder tot den luister der toen-
18
