DEN HAAG ALS INTERNATIONALE STAD
279
tember 1893 de gedelegeerden van Duitschland, België,
Frankrijk, Italië, Luxemburg, Zwitserland, Spanje, Por
tugal, Oostenrijk-Hongarije, Denemarken, Roemenië en
Rusland met die van Nederland in de Trêveszaal te
's-Gravenhage bijeenkwamen, mocht Asser niet ten on
rechte zeggen, dat een droom van zijn leven in verwe
zenlijking scheen te zullen gaan. Voor een eerste en
feitelijk tegenover zichzelve geheel onvoorbereide con
ferentie, mocht deze bijeenkomst, waarvan aan prof.
Asser met algemeene stemmen het voorzitterschap werd
aangeboden, geslaagd heeten; in een achttal zittingen
werden omtrent vier verschillende en belangrijke onder
werpen, het huwelijks-, het proces- en het erfrecht
betreffende, tractaten samengesteld, en in het slotpro
tocol van den 25 September 1893 verbonden de gedele
geerden zich de daarbij vastgestelde regelen aan de
beoordeeling hunner Regeeringen en Parlementen te
onderwerpen. Tegelijkertijd werd in dat protocol de
termijn genoemd voor een tweede conferentie, eveneens
te ’s-Gravenhage te houden. Deze kwam reeds in 1894,
in het voorjaar, bijeen, en met vreugde kon geconsta
teerd worden, dat geen der ten vorigen male deel
nemende Mogendheden zich had teruggetrokken, kon
integendeel de Zweed-Noorsche Unie als nieuw toe
getreden Mogendheid worden verwelkomd.
Op de grondslagen, een vorig jaar gelegd, werd thans
voortgegaan, ook ditmaal onder Asser’s presidium. In
het slot-protocol dezer tweede conferentie werden drie
der vier ten vorige male reeds voorloopig vastgestelde
ontwerpen gewijzigd en aangevuld opgenomen, en wer
den daaraan toegevoegd twee andere, die regelingen in
hielden omtrent voogdij en faillissement. De meeste dezer
ontwerpen steunden op de avant-projets van den voor
zitter, en namen als algemeen principe de verzoening der
