DEN HAAG ALS INTERNATIONALE STAD
287
klaring
oplossing van in de zittingzaal onoverkomelijke moeilijk
heden kwam. Het Huis ten Bosch werd door soldaten
en rijkspolitie streng bewaakt; niemand, die verder mocht
komen dan de bekende brug, die slechts enkele tientallen
meters van den Leidschen straatweg is verwijderd; nie
mand, die aan den anderen kant het huis van dichterbij
dan van den Bezuidenhoutschen weg mocht gadeslaan.
En even streng als de gedelegeerden zelven, werden ook
hun beraadslagingen bewaakt. Gelijk te Berlijn in 1878
geschiedde, had men het nuttig, ja noodzakelijk geoor
deeld om alle publiciteit te vermijden. Hetgeen tot begrij
pelijk gevolg had, dat verschillende internationaal be
kende journalisten, die te ’s-Gravenhage bij den aanvang
der beraadslagingen aanwezig waren, spoedig terug
keerden, en de berichtgeving overlieten aan minder ge
schoolden persoonlijkheden, die nogal eens flaters maak
ten. Het secretariaat van de conferentie telde geen
enkelen stenograaf; een bijna anachronistisch belang
werd toegekend aan geheimhouding, zelfs van de sobere
aanteekeningen, die de secretarissen met zich namen, en
die nu nog, bij het doorbladeren van de processen-ver-
baal dezer conferentie, een zeer onvoldoenden indruk
geven van de debatten, middels welke de bepalingen zijn
totstandgekomen. Ondanks den aandrang van sommige
gedelegeerden naar meer publiciteit, was er een bepaald
incident noodig om daartoe te geraken. Een verklaring,
door den Duitschen gedelegeerde Prof. Zorn afgelegd,
kwam geheel verminkt en gefantaseerd in de internatio
nale pers, en dichtte Duitschland een houding toe, die
het niet had aangenomen en niet wilde aannemen. Zóó
verontwaardigd was men in de Duitsche delegatie, dat,
had in die dagen een plenaire zitting plaats gehad, de
eerste gedelegeerde prins von Münster daarin een ver
klaring zou hebben afgelegd. Nu drong men op een
