DEN HAAG ALS INTERNATIONALE STAD
315
het Nederlandsche Roode Kruis 18671927”.
„Gedenkboek van
Na den oorlog is het bergop gegaan. Kon men aan
vankelijk vreezen, dat de consequenties der Vredescon
ferentie van Parijs, die van zins scheen geheel „das Werk
vom Haag” te vergeten, invloed zouden oefenen, die
vrees bleek al spoedig ongegrond. Te ’s-Gravenhage
kans terzelfder tijd, dat men zich in den kring van deze
beide organisaties afvroeg wat en hoe pogingen in het
werk zouden kunnen worden gesteld om tot verwezen
lijking van het denkbeeld, door de League to Enforce
Peace in Amerika aanhangig gemaakt; het denkbeeld
leidende tot den Volkenbond in meer volledigen vorm,
te komen, spraken Engelschen en Duitschers onder lei
ding van den heer Van Vredenburch samen over de
uitwisseling van verminkten en van burgerlijke krijgs
gevangenen. De verdragen, uit deze conferenties voort
gekomen, hebben aanleiding gegeven tot het op Neder-
landsch grondgebied uitwisselen van belangrijke aan
tallen Duitsche en Engelsche krijgsgevangenen, die hier
werden geïnterneerd, en zulks op een wijze, die wel een
groot verschil moet hebben gemaakt met de harde krijgs
gevangenschap, die zij tevoren doorbrachten. De tijd,
dat Den Haag stond in het teeken der Engelschen, en
dat Arnhem en andere meer Oostelijk gelegen deelen
van ons land stonden in het teeken der Duitsche krijgs
gevangenen, ligt al vrij lang achter ons, maar vergeten
is die tijd niet. Zelfs gedurende den oorlog, toen het
scheen alsof ieder land ter wereld zich in zichzelf opsloot,
miste Den Haag het eenmaal verkregen internationaal
karakter niet, omdat Den Haag nu eenmaal is een inter
nationale stad, waarvan een internationale klank uit
gaat x).