AFBEELDINGEN VAN DEN HAAG
32
in den zomer van
L
huysinge opte nyeuwe Turfmarckt voorn, ende deselve
ten versoucke van burgemeesteren gemaect twee sta
diën hooch”. In 1608 is dus pas het eerste huis aan de
Turfmarkt gebouwd. In 1609 en 1610 worden nog
steeds gelden betaald voor zand- en steenenaanvoer en
straatmaken ten behoeve van de Turfmarkt. Pas in
1611 was de zaak gereed. Het is nauwelijks te denken,
dat de 40 huizen langs de nieuwe gracht alle binnen
drie jaren gebouwd zullen zijn en men kan rekenen, dat
onze kaart, die al die huizen vertoont en waarop ook
de kaden gereed zijn, zeker niet vóór 1611 is ver
vaardigd.
Echter ziet
men op de kaart ook reeds afgebeeld het
gedeelte der singels van den Bezuidenhoutscheweg
tot het Noordeinde, al lijkt het stuk tusschen Houtweg
en Bezuidenhout nog niet geheel voltooid. Wij hebben
op bl. 24 gezien, dat dit werk in 1613 is ter hand ge
nomen en blijkbaar in 1614 reeds voltooid. Daarom
kunnen wij de kaart op zijn vroegst op 1614 dateeren.
Maar er is meer. Bij aandachtige beschouwing vindt
men op de kaart met roode lijnen bijna de geheele toe
komstige omgrachting uitgezet, d.w.z. van den Bezui
denhoutscheweg zuidwaarts om tot het Westeinde.
Dat moet geschied zijn voor men
1615 ging graven bij het Spui.
Zoodat men als vaststaande mag aannemen, dat onze
kaart in 1614, desnoods in de eerste maanden van 1615
is tot stand gekomen, ruim tien jaren later dan men
vroeger heeft gedacht.
Rest nog de vraag, waarom men in 1614 of 1615
een plan tot versterking van den Haag gemaakt heeft.
Hierop is geen antwoord te geven. De archieven ver
melden er niets over en dreigend gevaar was er niet
men was midden in het Bestand. Vermoedelijk heeft