UIT HET BEGIN DER 16e EEUW
33
aan de Haagsche
een ondernemend strateeg het plan
magistraat aangeboden en is het daar verder bij ge
bleven.
Thans wenden wij ons tot de beide op het Rijks-
archief aanwezige kaarten. In den in 1871 verschenen
catalogus worden zij onder no. 3285 gedateerd op het
einde der 16e eeuw, welke dateering door Dr. van
Gelder wordt overgenomen. In de Mededeelingen der
Vereen, tot beoef. der Gesch. van 's Gravenhage II
bl. 184 worden de kaarten zonder verdere motiveering
op 15711573 gedateerd.
Dit nu lijkt dadelijk al waarschijnlijker wanneer wij
opmerken, dat alle op beide kaarten voorkomende ge
bouwen van kerkelijken aard duidelijk een kruis dra
gen. Het behoeft geen betoog dat hieruit blijkt dat de
kaarten nog voor het doordringen der Hervorming in
den Haag, voor 1573 dus, moeten zijn vervaardigd.
De kaarten zijn, zooals men op de bijgevoegde af
beeldingen kan zien, hoogst merkwaardig voor wat ze
wel en meer nog voor wat ze niet van het dorp geven.
Men vindt er de belangrijkste gebouwen, voorzoover
ze aan de buitenzijde van het dorp lagen, vrij volledig
op afgebeeld, blijkbaar om daardoor aan te geven tot
hoever de bemuring het dorp zou omsluiten. Nu is op
een der kaarten in een handschrift, dat laat 15e of
vroeg 16e eeuwsch voorkomt, bij de meeste van die
gebouwen vermeld welke ze zijn. Zoo vind men het
..Pastoirshuys” aan de Pastoorswarande, het „Sieck-
huys” het latere Pest- en dolhuis aan het Slijkeinde,
,,St. Lysbeten Susterhuys” ter plaatse waar nu de
Groote Markt gelegen is, ,,’t Susterhuys opt Spuye”
n.l. dat van Maria in Galilea en de „Predicaren”, de
Kloosterkerk. Dan staan er twee particuliere woningen
3