PRINS WILLEM V EN HARE LOTGEVALLEN
115
theek om niet aan de stad af, weder onder voorwaarde dat
zij de huur van het Mauritshuis betaalde.96)
Toen echter de nood op het hoogst was, was ook de red
ding nabij, want in den Volkerenslag bij Leipzig werd
Napoleons macht gebroken en daagde Nederland’s ver
lossing.
De tweede Parijsche Vrede wijdde de gunstigste periode
in voor de veel geplaagde instelling, thans zouden voor
haar de gulden dagen aanbreken. Na oneindig gehaspel,
kwam op 20 November 1815 een groot gedeelte der „sou
venirs et trophées de l’injustice et de la rapine” zooals de
Pruisische generaal Von Gagern zich kernachtig had uit
gedrukt, in plechtigen optocht in Den Haag terug en kon
den zij weder bij de, thans uit ongeveer 20.000 nummers
bestaande verzameling worden gevoegd, die door de stad,
als een erfdeel zijner Vaderen, aan den Souvereinen vorst
was aangeboden.
Toch werden door Frankrijk nog zeer belangrijke
schatten behouden zooals: „la fortune les avait don
nés”, en berusten nog 109 gegraveerde steenen en
cameeën in het Louvre en evenzoo ging het met de
handschriften. Hierover leze men de noot op blz. 645 der
Werken van de Mij. van Ned. Letterkunde te Leiden
1870/71, waaruit blijkt dat enkele zeldzame werken ach
tergebleven zijn en van andere boekwerken de fraaiste
werden behouden en beschadigde of incomplete exempla
ren werden teruggezonden.
De Nationale Bibliotheek herkreeg den naam Konink
lijke en werd met het fonds van 68.000 op 19 Januari
1814 staatseigendom. Tot directeur was bij Souverein be
sluit van 28 November 1814 tijdelijk benoemd Mr.
Lampsius; 1 Mei 1816 volgde een ander besluit waarbij
werd bepaald dat de verzameling schilderijen en rariteiten
zou worden afgescheiden van de bibliotheek en. elk afzon-