IN HAAGSCHE OMGEVING
179
den tuin van
was dan tal
tot tafel ging
arbitrage en bemiddeling, welke zich later als de be
langrijkste ontpopte, neen hij was een der voornaamste
motoren om tot het welslagen bij te dragen. Menigmaal
is het geschied, dat de lunch door de gedelegeerden in
het Huis ten Bosch werd gebruikt, en het
van malen Léon Bourgeois, die van tafel
om een door hem uitgewerkte compromis
gedachte ingang te doen vinden. Bourgeois, naar uiter
lijk en innerlijk een Fransch type, werd tweemaal ge
durende de Haagsche Conferentie naar Parijs geroepen;
beide keeren in verband met de kabinetscrisis, in Frank
rijk uitgebroken. Wat gaarne had men niet gezien, dat
Bourgeois de taak op zich had genomen, die tengevolge
van zijn weigering aan Waldeck Rousseau is ten deel
gevallen; de taak, die culmineerde in de beëindiging van
het Dreyfus-proces en de opruiming van de droevige
resten. Maar Bourgeois wenschte op dat oogenblik geen
ministerszetel; Bertha von Suttner verhaalt ons, dat hij
zich te levendig voor den gang van zaken te 's-Graven-
hage interesseerde, en uit het interview met wijlen den heer
van Karnebeek blijkt, dat deze insider een volkomen
gelijk inzicht had. Bourgeois heeft niet slechts in de
Commissie, aan de arbitrage gewijd, een overgroot aan
deel gehad, maar hij heeft het ook gehad bij de ont-
wapeningsdebatten. Zijn welsprekendheid echter heeft
hij in het bijzonder kunnen ontwikkelen toen de tegen
stand van de Balkanstaten moest worden overwonnen
tegen twee beginselen, neergelegd in de artikelen 9 en
27 van het Haagsch Verdrag van 1899.
Krachtens artikel 9 werd besloten tot de instelling van
internationale Commissiën van onderzoek; artikel Tl gaf
aan de onderteekenaars de bevoegdheid in bepaalde ge
vallen de aandacht van twee geschilvoerende Mogend
heden op het bestaan van het Permanente Hof van Arbi-
