IN HAAGSCHE OMGEVING
193
tegenstander van wat daar geschiedde, maar hij vroeg de
beide zaken: die der Conferentie en die van Finland, uit
een te houden. Stead heeft in Den Haag verteld, dat hij met
niemand minder dan met Czaar Nicolaas II over deze aan
gelegenheid had gesproken. Hij had een goeden indruk
van den Czaar verkregen, want hij verklaarde openlijk
dat, wanneer men hem de keus gaf tusschen een gesprek
met een aantal der voornaamste staatslieden van het
oogenblik en den Czaar, hij aan dezen laatste de voor
keur gaf wegens de groote intelligentie, die hij hem toe
kende. Dat Stead nogal wat tegenstand vond bij hetgeen
hij zeide, wien zal het verwonderen? Er was zelfs een vrij
heftig debat, toen hij deze zaak behandelde; de Haagsche
redacteur van een onzer voornaamste bladen nam er aan
deel, en Transvaal bleef niet buiten het debat. Stead
speelde de beste partij, omdat hij zoowel ten aanzien van
Finland als van Transvaal kon wijzen op wat hij gedaan
had met grooter opofferingen dan de Nederlandsche
betweters, die een kring van sympathie om zich heen
wisten. Nog eens, gelijk in eigen land, sprak Stead uit,
dat hij de houding van de Engelsche regeering tegen
over Transvaal veroordeelde, al maakte hij van zijne
sympathie voor een zeker gedeelte van de eischen der uit-
landers geen geheim. En Stead veroordeelde op zijn
scherpst de Russische houding in Finland, doch betoogde
van het podium in Diligentia, rustig en zakelijk, dat deze
met de Vredesconferentie niets te maken had.
Andere belangwekkende avonden werden in Diligentia
georganiseerd door den Russischen staatsraad Johann
von Bloch, die mede behoorde tot den kring der pacifisten,
welke de Conferentie omgaven. De figuur van Bloch
is eenig in haar soort en werd ook als zoodanig in de
Haagsche contouren erkend. Bankier van huis uit, kon
hij zich op ouderen leeftijd uit de zaken terugtrekken
13